Barbara Martelińska

Paweł Brodowski

Pasjonatka jazzu, działaczka i wokalistka, zmarła w Warszawie 21 maja 2022 roku.

Urodziła się 28 grudnia 1940 roku w Wołominie. Jej matka była nauczycielką, założycielką Liceum Ekonomicznego w Wołominie, ojciec inżynierem budownictwa, pracownikiem Biura Odbudowy Stolicy. Jej młodsza siostra Marta, urodzona również w Wołominie (1949 - 2008), odnosiła duże sukcesy jako piosenkarka w drugiej połowie lat 60. (I Nagroda na Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu – „Nie bądź taki szybki Bill”). W 1952 rodzina przeniosła się do Warszawy i zamieszkała przy ulicy Mostowej, biegnącej w dół od ulicy Freta do Wisły, zniszczonej doszczętnie podczas okupacji, po wojnie odbudowanej. Tam rok później urodził się brat Maciej, przyszły rajdowiec. W tej kamienicy na Nowym Mieście mieszkała Basia do końca życia.

Uczęszczała do Liceum Ogólnokształcącego im. Żmichowskiej na Mokotowie. Nie miała wykształcenia muzycznego. Trudno teraz ustalić, skąd wziął się talent i zapał muzyczny obu sióstr, młodszy brat takich zainteresowań nie przejawiał.

Basia uczestniczyła w drugim Jazz Campingu Kalatówki, który odbył się w 1960 roku, a po latach wielokrotnie wracała na reaktywowane zloty pod Giewontem. Wkrótce wtopiła się w środowisko jazzowe Warszawy. Stała się bywalczynią klubów Hybrydy i Stodoła.

Jako wokalistka jazzowa zadebiutowała w 1963 roku na Festiwalu Wykonawców Jazzowych Polski Południowej. Zajęła w konkursie – w kategorii solistów – III miejsce, II nagrodę wywalczyła Ewa Sadowska, pierwszej nie przyznano. Występ konkursowy miał miejsce 6 października 1963 w Filharmonii Krakowskiej. Jak odnotował sprawozdawca miesięcznika „Jazz”, początkująca wokalistka był stremowana, śpiewała m.in. „Softly as in the Morning Sunrise” i „Georgię”. Warto przypomnieć, że w kategorii zespołów nowoczesnych I Nagrodę zdobył zespół Tomasza Stańki Jazz Darings, zaś w kategorii zespołów tradycyjnych – Jazz Band Ball. W 1964 Basia Martelińska wystąpiła na II Festiwalu w Opolu śpiewając dwie piosenki z zespołem Ragtime Jazz Band.

Chyba właśnie wtedy poznała Zbigniewa Bernolaka, gitarzystę basowego zespołu Niebiesko-Czarni, a następnie Polanie. Przez sześć lat byli razem.

Z Polanami jeździła w trasy koncertowe po Polsce, również i te, na których występowali razem z brytyjską grupą The Animals. Rozstali się w 1969 roku.

Na długie lata Basia związała się z klubem Stodoła. Śpiewała standardy jazzowe z zespołami Hot Lips i Gold Washboard, głównie na jam sessions. Przez półtora roku, 1980-81, była stałą wokalistką zespołu Blues Fellows. Zasiadała w Zarządzie Polskiego Klubu Jazzu Tradycyjnego, przez co najmniej 10 lat pracowała w biurze organizacyjnym stodolanych edycji festiwalu Złota Tarka, a także w Agencji Koncertowej PSJ.

W latach 1990 - 96 była kierowniczką księgarni „Przy Operze” przy ul. Moliera, jednej z najważniejszych tego typu placówek w Warszawie, obok Księgarni Muzycznej na Nowym Świecie, na Hożej i sklepu płytowego Helicon na Freta. Bywała wszędzie, gdzie grano jazz. Jednym z jej ulubionych festiwali był Jazz na Starówce. Koleżeńska, towarzyska, sympatyczna, kontaktowa, skromna, bez złudzeń. Miała 81 lat.

Zmarła w Szpitalu Bielańskim. Przyczyną zgonu było zatrzymanie pracy serca i oddechu. Pochowana została 1 czerwca na Cmentarzu Bródnowskim.

Żegnaj Basiu!

Paweł Brodowski