I Konkurs im. Jarka Śmietany 2015

Bogdan Chmura

I Międzynarodowy Jazzowy Konkurs Gitarowy im. Jarka Śmietany odbywał się w Krakowie w dn. 1 - 5 lipca. Przesłuchania miały miejsce w sali koncertowej Państwowej Szkoły Muzycznej im. Władysława Żeleńskiego w Krakowie przy ulicy Basztowej 9. Prezentacje kolejnych uczestników wspieranych przez sekcję rytmiczną (Adam Kowalewski, Patryk Dobosz) oceniało jury, w którego składzie znaleźli się światowej klasy gitarzyści: John Abercrombie, Mike Stern i Ed Cherry; Polskę reprezentowali: Wojtek Karolak (przez lata muzyczny partner Jarka Śmietany), Marek Napiórkowski i prof. Karol Ferfecki z Instytutu Jazzu w Katowicach. Temu zacnemu gronu przewodniczył Witold Wnuk, dyrektor artystyczny Letniego Festiwalu Jazzowego w Piwnicy pod Baranami.

W półfinałach odpadło sześciu uczestników, tak więc o najwyższe laury walczyła ósemka najlepszych, w tym aż czterech Polaków: Szymon Mika, Daniel Popiałkiewicz, Gabriel Niedziela i Łukasz Kokoszko. Członkowie jury byli pod ogromnym wrażeniem umiejętności młodych artystów; John Abercrombie powiedział: „Sądziłem, że będę oceniać zaawansowanych amatorów lub studentów, a usłyszałem profesjonalistów”. Choć Konkurs został rozstrzygnięty 3 lipca, werdykt jury utrzymywano w tajemnicy aż do Koncertu Galowego.

Wielki finał Konkursu odbył się 4 lipca w sali Centrum Kongresowego ICE. Podczas wręczania nagród na scenie byli obecni: Magdalena Sroka – wiceprezydent Krakowa do spraw kultury i promocji, przewodniczący jury Witod Wnuk oraz Anna i Alicja Śmietana – fundatorki Nagrody Specjalnej. To właśnie one uhonorowały pierwszego laureata, którym okazał się Gabriel Niedziela, artysta pochodzący ze znanej rodziny muzyków jazzowych.Trzecie miejsca przyznano ex aequo Rolandowi Baloghowi z Węgier i Rotemowi Sivanowi z Izraela (ten pierwszy nie pojawił się na Gali, gdyż musiał pilnie wracać do Budapesztu). Obaj otrzymali po tysiąc dolarów oraz dodatkowo po 2.500 zł. od Związku Artystów Wykonawców STOART. Drugą nagrodę (5 tys. USD) zdobył Francuz Felix Lemerle.Pierwszą nagrodę w wys. 10.000 USD otrzymał Polak – 24-letni Szymon Mika; warto dodać, iż mimo młodego wieku, ten artysta ma już na koncie inne cenne trofea, m.in. Grand Prix (Indywidualność Jazzowa) Jazzu nad Odrą 2012 oraz Nagrodę Specjalną Bielskiej Zadymki Jazzowej 2015.

Słuchając kolejnych laureatów doszedłem do wniosku, że prezentowali oni nie tylko wysoki, ale też bardzo wyrównany poziom – można sobie tylko wyobrazić rozterki jurorów podczas przyznawania nagród. Każdy z nich dysponował znakomitą techniką, umiejętnością budowania solówek, operowania dynamiką, artykulacją, barwą. Chwilami w grze niektórych brakowało mi pewnego rysu indywidualności, czegoś, co mogłoby ich wyróżnić na tle innych gitarzystów poruszających się w głównym nurcie.

Jedynym muzykiem, któremu udało się skutecznie wyjść poza ten kanon był Rotem Sivan z Izraela (działający obecnie w Stanach), artysta w pełni ukształtowany, przemawiający własnym głosem. Szymon Mika, inaczej niż Sivan, postawił nie na szybkość palców, ale na piękno brzmienia – to właśnie ono przechyliło szalę zwycięstwa na jego stronę (z tzw. „pewnych źródeł” wiem, że „na tak” byli Amerykanie – Stern i Abecrombie). Na koniec wszyscy laureaci wykonali kolektywnie stworzone dzieło – Blues dla Jarka.

Po przerwie odbył się koncert formacji Mike Stern-Didier Lockwood Band, z genialnym basistą Tomem Kennedym i fantastycznym drummerem Steve’em Smithem. Trudno w paru słowach opisać, co się działo na scenie. To był nieprawdopodobny, naładowany dobrą energią popis czwórki wirtuozów z najwyższej półki, nieziemska fuzja jazzu i rocka z subtelną domieszką klasyki (Lock­wood) i szczyptą etno (Smith). Całość, mająca
kapitalną, trzymającą w napięciu dramaturgię i świetnie dobrany repertuar, kompletnie zniewo­liła publiczność.

W ostatniej części wieczoru prezentowała się trójka jurorów. Najpierw Marek Napiórkowski, po nim Ed Cherry i wreszcie John Abercrombie. Po chwili zagrali wszyscy razem. Ta muzyka brzmiała jak rozmowa dobrych starych przyjaciół – piękne, wyciszające zwieńczenie całej Gali, która zakończyła się po północy.

Międzynarodowy Jazzowy Konkurs Gitarowy im. Jarka Śmietany zorganizowała Fundacja My Polish Heart przy współpracy Fundacji im. Zbigniewa Seiferta i Letniego Festiwalu Jazzowego w Piwnicy pod Baranami. Stronę organizacyjną przedsięwzięcia wzięła na siebie ekipa, która znakomicie sprawdziła się podczas ubiegłorocznego Konkursu Seiferta: Aneta Norek-Skrycka, Magdalena Warejko, Aleksandra Marzec i Tomasz Handzlik.

Bogdan Chmura

Laureat I Nagrody Szymon Mika oraz Alicja Śmietana i Magdalena Sroka