Keith Tippett

Paweł Brodowski

Brytyjski pianista, kompozytor i aranżer zmarł w wieku 72 lat 14 czerwca 2020.

Keith Graham Tippets urodził się 25 sierpnia 1947 roku w Bristolu. W dzieciństwie uczył się gry na fortepianie, organach kościelnych i śpiewał w chórze. W latach młodzieńczych grał w zespołach jazzu tradycyjnego.

Mając 20 lat przeniósł się do Londynu, gdzie wkrótce stał się katalizatorem współczesnej sceny jazzowej. W 1970 roku poślubił wokalistkę Julie Driscoll, sławną już wtedy gwiazdę rocka psychodelicznego, która miała za sobą współpracę z Brian Auger Trinity, a na listach bestsellerów wspominane do dziś przeboje, m.in. cover This Wheel’s on Fire Boba Dylana. Julie przyjęła jego prawdziwe nazwisko Tippetts (które on skrócił kilka lat wcześniej o literę „s”).

Jego pierwszy w Londynie autorski zespół to Keith Tippett Sextet, w którym grali m.in. saksofonista Elton Dean, trębacz Mark Charig i puzonista Nick Evans. Z formacją tą nagrał w 1970 roku swój debiutancki album „You Are Here, I Am There”.

W tym samym roku utworzył 50-osobową orkiestrę Centipede (podwójny album „Septober Energy”), która skupiała brytyjską czołówkę nowego jazzu, fusion i progresywnego rocka, m.in. muzyków z zespołów Soft Machine i King Crimson. Tippett brał udział w nagraniu trzech albumów King Crimson: „In The Wake Of Poseidon”, „Lizard” i „Islands”. Robert Fripp namawiał go do przyłączenia się do zespołu na stałe, ale Tippett wolał podążać własną drogą, nigdy nie idąc na komercyjne ustępstwa.

W 1972 powstało jego freejazzowe trio Ovary Lodge z udziałem Julie Tippetts, z którą będzie współpracować w wielu różnych projektach do końca życia. Występował w fortepianowym duecie ze Stanem Traceyem, współtworzył jedną z najznakomitszych sekcji rytmicznych brytyjskiego jazzu, której filarami byli uchodźcy z Południowej Afryki: Harry Miller (bas) i Louis Moholo (perkusja). Grał w zespołach takich liderów jak Elton Dean (m.in. Ninesence), Trevor Watts, czy gitarzysta Derek Bailey.

W 1978 roku Tippett powołał do życia orkiestrę Ark („Frames: Music For Imaginary Film”), trzy lata później założył zespół Mujician. W 1997 stworzył kolejny orkiestrowy projekt Tapestry. Dawał porywające koncerty solowe o absorbującej dramaturgii i wielkim ładunku emocjonalnym (fajerwerki olśniewających kolaży dźwiękowych, fortepian preparowany). Jego inspiracje to m.in. Jaki Byard, Cecil Taylor i Bill Evans

Tippett brał udział w rozlicznych akcjach eksperymentalnych, burząc zastane konwencje i style, tworząc nowe skojarzenia dźwiękowe na styku muzyki jazzowej, klasycznej folkowej i etnicznej. W latach 90. zaczął udzielać się jako pedagog na letnich warsztatach jazzowych, a także wykładowca (Royal Welsh College of Music w Cardiff).

Jego ostatni album to wydany dwa lata temu „Live In Triest”. W 2018 roku doznał ataku serca, chorował na zapalenie płuc, jego stan zdrowia zaczął gwałtownie się pogarszać.

Keith Tippett występował na festiwalach jazzowych na całym świecie – w Europie, Rosji, Gruzji (Mujician & The Georgia Ensemble), Japonii, USA, Kanadzie, Południowej Afryce, ale chyba nigdy nie był w Polsce.

Paweł Brodowski