Singer Jazz Festival 2016

Janusz Paliwoda

Tłum fanów muzyki jazzowej do ostatniego miejsca wypełnił Synagogę im. Nożyków, podczas koncertu Sefardix Trio „Maggid”, otwierającego festival. Publiczność uległa magii metafizycznych wokaliz Jorgosa Skoliosa oraz instrumentalnej wirtuozerii braci Olesiów (Marcin - kontrabas, Bartłomiej - perkusja) pełnej wielokulturowych smaczków. Panowie doskonale się rozumieli, aż miło było patrzeć, jak swobodnie bawią się muzyką, i z jaką łatwością dzielą się tą radością z publicznością. Tego samego dnia, w Teatrze Kwadrat odbył się koncert „Coś przyjdzie: miłość lub wojna” według projektu muzycznego Leny Piękniewskiej i Pawła Skorupki do wierszy młodych poetów z getta. Znalazły się w nim utwory o ogromnym ładunku emocjonalnym, niezwykle poruszające, pełne bólu i refleksji, które w połączeniu z lirycznymi, nostalgicznymi dźwiękami zabrzmiały jak wspomnienie świata, którego już nie ma. Artystce towarzyszyli znakomici muzycy: Jacek Kita - fortepian, Sebastian Frankiewicz - perkusja, Michał Górczyński - klarnet, Wojciech Pulcyn - kontrabas oraz Royal String Quartet, w składzie: Izabella Szałaj-Zimak - I skrzypce, Elwira Przybyłowska - II skrzypce, Marek Czech - altówka, Michał Pepol - wiolonczela.

fot. Jacek Żmichowski

Późnym wieczorem w klubie 12on14 wystąpili bracia Oleś z saksofonistą Leszkiem Żądło, który pełnił rolę gościa specjalnego podczas tegorocznej odsłony Singer Jazz Festival. Wulkan jazzowej energii, który eksplodował na scenie 12on14 podczas tego koncertu wprawił widzów w euforię. Fenomenalne trio, świetnie się ze sobą „dogadujące”, zabrało publiczność w muzyczną podróż szlakiem improwizacji najwyższej jakości.

W festiwalowy wtorek w Teatrze Kwadrat zagrał zespół Savannah And The Stringz z Izraela. Jego liderka, filigranowa i charyzmatyczna Savannah Zwi-Navon, wokalną manierą przypominała nieco Norę Jones, a niekiedy Dianę Krall. Grupa zaprezentowała bogaty wachlarz muzycznych inspiracji – od jazzu, kabaretu, przez soul, po indie rock, klasykę, a nawet pop, gdy Savannah zaśpiewała jeden z wielkich z przebojów z repertuaru Adele. Wokalistce towarzyszyli: Tomer Einat - skrzypce, śpiew i Noam Elron - kontrabas, śpiew.

Dwie godziny przed północą rozpoczął się w Pardon, To Tu, koncert duetu Maciej Obara/Dominik Wania z gościnnym udziałem Żądły. Muzycy zaprezentowali swój specyficzny styl harmoniczny, oparty na żywiołowych solówkach saksofonu Macieja, „wyciszanych” dźwiękami fortepianu Dominika. Gdy na scenie pojawił się Żądło, wniósł do improwizowanego arcydzieła więcej melodii, energii i świeżości. Artyści zainicjowali jazzowy „dialog” wzbogacony wyobraźnią, spontanicznością i rytmem serc.

fot. Jacek Żmichowski

Festiwalowa środa również obfitowała w ciekawe wydarzenia. W Synagodze im. Nożyków odbył się koncert Tria Kuby Stankiewicza „The Music of Henryk Wars”. Prezentacja jazzowych aranżacji popularnych utworów Warsa jest kontynuacją projektu Stankiewicza, którego ideą jest prezentacja twórczości amerykańskich kompozytorów wywodzących się z Polski. Usłyszeliśmy Miłość ci wszystko wybaczy i wiele innych przedwojennych szlagierów. Trio Stankiewicza zagrało lirycznie, pięknie, refleksyjnie.

Wieczorem w Teatrze Kwadrat można było zobaczyć „Remember” – projekt multimedialny Francesco Bruno Ensemble z Włoch, poświęcony pamięci wielkiego włoskiego pisarza, poety i naukowca Primo Leviego. Koncert ten najbardziej spodobał się fanom Pata Metheny’ego, do jego sposobu gry na gitarze Bruno często nawiązywał. Było to też wydarzenie multimedialne za sprawą ciekawej prezentacji filmowej oraz spektakularnej choreografii, opartej na opętańczym tańcu wokalistki, Silvii Lorenzo.

Dzień zakończył w Pardon, To Tu koncert Trio Jachna/Wójciński/Szpura z udziałem Leszka Żądły. Trąbka Jachny perfekcyjnie współgrała z kontrabasem Wójcińskiego i perkusją Szpury. Muzycy tworzą jazzową symbiozę zbudowaną na genialnym, wzajemnym „wsłuchiwaniu” się w każdy dźwięk i motyw. Jest w tym nuta szaleństwa i brawury, zwłaszcza wtedy, gdy kontrabasista ślizga butelką po strunach, albo bębniarz wpada w trans podczas popisów solowych. Kiedy po przerwie na scenę wkroczył Żądło obłędne improwizacje nieco złagodniały, pojawiło się więcej melancholii i liryzmu. Styl gry tego mistrza saksofonu wyróżniają intensywność i atonalność. Jego wirtuozeria wiele zawdzięcza mistrzowskiej grze Johna Coltrane’a, jego duchowości i mistycyzmowi.

Dwa ostatnie dni festiwalu wypełniły wydarzenia, które podniosły rangę tej imprezy na szczyt jazzowej sztuki. W czwartkowy wieczór na scenie Teatru Kwadrat wystąpił Włodzimierz Nahorny. Wybitny pianista i kompozytor obchodzi w tym roku swój 75. jubileusz i stąd świąteczny charakter tego koncertu. W jego pierwszej czę?ci trio Nahornego z?Mariuszem Bogdanowiczem na kontrabasie i?Piotrem Biskupskim na perkusji zaprezentowa?o m.in. kompozycje z?albumu ?Hope?, a?wi?c nie mog?o zabrakn??, takich utwor?w jak ?ści trio Nahornego z Mariuszem Bogdanowiczem na kontrabasie i Piotrem Biskupskim na perkusji zaprezentowało m.in. kompozycje z albumu „Hope”, a więc nie mogło zabraknąć, takich utworów jak Żydzi poświęconego powstaniu w getcie warszawskim, Będę pamiętał o grudniu dotyczącego wprowadzenia Stanu Wojennego, czy Kurpie opartego na ludowym folklorze. Usłyszeliśmy również kompozycję Treść lata – zwiastun powstającej płyty z samymi wolnymi utworami. Było więc poetycko, romantycznie i refleksyjnie.

W drugiej części koncertu wystąpili goście zaproszeni przez jubilata: Zbigniew Namysłowski, Lora Szafran, Sabina Meck, Wojciech Jachno i Wojciech Myrczek. A na koniec publiczność zaśpiewała na stojąco bohaterowi wieczoru Sto lat! Organi­zatorzy Festiwalu Warszawa Singera wręczyli Nahornemu piękny tort.

„Wygnanie z Raju” to koncert nieznanych kompozycji z musicalu Krzysztofa Komedy w wykonaniu Leszek Żądło European Art Ensemble. Było to drugie wykonanie tego programu od chwili jego powstania. Pierwotną wersję „Wygnania z Raju” zaprezentowano w 1969 roku w Teatrze Muzycznym w Gdyni. Musical nie został w ogóle zarejestrowany. Zaledwie przed trzema laty, w Holandii, odnaleziono zapis nutowy tego dzieła. Na tej podstawie jazzowe aranżacje materiału sporządzili Żądło i Matthias Preißinger.

fot. Jacek Żmichowski

Na scenie Teatru Kwadrat wybitnemu saksofoniście towarzyszyli: Leszek Kułakowski - fortepian, Piotr Kułakowski - kontrabas i Jacek Pelc - perkusja. Muzykę Komedy wykonali z wielkim smakiem, w urzekającym stylu zanurzonym w coltrane’owskim jazzie, podkreślili balladowy klimat tego arcydzieła, które wyróżnia się wielokulturowością, opartą m.in. na akcentach wywodzących się z Orientu czy tanga argentyńskiego. Prawdziwą wisienką na torcie było wykonanie na bis kołysanki z filmu „Rosemary’s Baby”.

W klubie 12on14 odbyło się ostatnie wydarzenie tegorocznego Singer Jazz Festival – zespół Sphere wystąpił z Leszkiem Żądło. Jest to projekt muzyków Nowej Sceny, związanych z duńskim środowiskiem muzycznym. Wokal Ani Rybackiej, brzmienie klarnetu Kuby Dybżyńskiego oraz
sound gitary Marka Kądzieli okazały się improwizowaną wybuchową mieszanką jazzowo-folkową z akcentami muzyki klasycznej.

Warto odnotować pozostałe koncerty – w klubie 12on14 zagrali: Dominik Bukowski Group feat. Amir Elsaffar (Polska/USA), Ugo Trio (Niemcy), Łukasz Borowicki Quartet (PL/DK) oraz Małgorzata Hutek Quintet. Natomiast w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego wystąpiło Trio Francesco Bruno z programem „Witam”.

Ale Singer Jazz Festiwal to nie tylko koncerty. Adam Baruch poprowadził w Austriackim Forum Kultury dwa spotkania – z Leszkiem Żądło oraz „Berlin jako centrum kultury europejskiej w latach 20. ubiegłego wieku i dziś” z udziałem gościa specjalnego Nabila Atassa – jednego z czołowych berlińskich dziennikarzy muzycznych, specjalizujący się w tematyce jazzowej.