Skrzyżowanie Kultur – Tcheka i Youssou N’dour

Henryk Kotowski

Pierwszy koncert V. Festiwalu Skrzyżowanie Kultur odbył się 13 września w Sali Kongresowej.

Geograficznie obydwaj artyści tego koncertu są bardzo zbliżeni do siebie. Ale to tylko złudzenie, 500 km Oceanu Atlantyckiego to wielka bariera w historii rozwoju kultury. Gdy Portugalczycy odkryli i kolonizowali Wyspy Zielonego Przylądka to zachodnia Afryka wchodziła pod wpływy Islamu. Wyspy pozostały pod europejskim wpływem przez 500 lat. Widać to, i słychać w muzyce. Najbardziej europejska wyspa archipelagu to Sao Vicente i stąd pochodzi wielu muzyków, którzy zdobyli popularność w Europie. Muzyka z innych wysp była za surowa i niekomercyjna, aby wpaść w europejskie ucho.

Jednym z niewielu artystów spoza S. Vicente, któremu udało się zdobyć dużą popularność w Europie jest właśnie Tcheka. Zeuropeizował muzykę z wyspy Santiago, tej leżącej najbliżej Afryki.

Ja zakochałem się w muzyce z Cabo Verde jakieś 10 lat temu i szczerze mówiąc brakuje mi tamtego brzmienia. Koncert Tcheki był zbyt wypolerowany, z rytmów batuque i funana zostały tylko ślady w gitarze basowej. Ale takie są prawa ewolucji, jak odkrył to jakiś czas temu Darwin. Aby podobać się europejskiej publiczności, trzeba było zrobić to, co zrobili muzycy z S. Vicente grający mornę i coladeirę – uelektrycznić, upiększyć i zrobić lekkostrawną.

Tak samo zawiódł mnie koncert Youssou N’doura. Jest on doskonałym showmanen, silnym i z talentem do promowania swojej muzyki i osoby. Zabrakło mi muzyki, którą znam z nagrań, refleksyjnej, niemal mistycznej i ascetycznej. Doskonale rozumiem, że każdy artysta przechodzi metamorfozy, okresy odmiennych stylów i pomysłów. Jakość aktualnego showu jest doskonała, orkiestra Super Etoile de Dakar jest absolutnie profesjonalna i ma kolosalne brzmienie. Samych perkusistów jest czterech i potrafią grać równolegle własne rytmy, aby po chwili zjednoczyć się. Publiczność wymusiła przedłużenie drugiej części koncertu do półtorej godziny.

Dodatkową atrakcją był udział Anny Marii Jopek w starym przeboju Seven Seconds.

Festiwal rozpoczął się na bardzo wysokim poziomie. Czy utrzyma takie tempo i taką jakość ?

Henryk Kotowski