A’Freak-Komeda Project

Wojciech Staroniewicz

Mistrz saksofonu, przed laty jedyny europejski finalista Międzynarodowego Konkursu Improwizacji Jazzowej w Waszyngtonie, kolejny raz rozpisuje swoje aranżacje na rozbudowaną sekcję saksofonową, czyniąc zeń podmiot artystycznych poszukiwań brzmieniowych.

Ale tym razem Wojtek Staroniewicz idzie dalej. Jego wcześniejszy A’freak-an Project, będący efektem zainteresowania saksofonisty muzyczną kulturą Czarnego Lądu, tutaj nabiera swoistego przejawu ingresu muzycznych kultur. Jak to możliwe? Oto rękę podaje sobie to, co polskie w jazzie, czyli spuścizna po Krzysztofie Komedzie, z afrykańską rytmiką.

Całość otwiera kompozycja nawiązująca tytułem do nigeryjskich inspiracji, bowiem Oyi to region i miasto w nigeryjskim stanie Anambra. Podobnie jest z kompozycją Ifunanya (Love), zatytułowaną żeńskim imieniem, wywodzącym się z języka południowo-wschodniego ludu Igbo. Tutaj Staroniewicz pokazuje afrykańskie korzenie jazzu tak znakomicie, że nawet przez chwilę nie możemy mówić o etno-jazzie, ale o jazzie płynącym wprost ze swych źródeł. O ile już gdzieś owej „ludowizny” możemy szukać, to raczej w utrzymanym w typowej rytmice równoważnej między triolowym 4/4 a 12/8 wstępie do Crazy Girl (podobnie dzieje się w Kattornie), czy w solidnie afrykańskim podejściu do kolejnej komedowskiej perełki – Mojej Ballady. Muzyka płynie sobie raz leniwie, sącząc piękne, ciepłe barwy tak niespiesznie, jak niespiesznie płynie czas w dorzeczach Kaduny czy Gongoli. Kiedy indziej pokazuje rytmiczny pazur. Fajne rozłożenie partii solowych z improwizacją barytonową w finałowej ekspozycji tematu (Crazy Girl), znakomite kontrapunkty wibrafonu.

Mnie przypadło do gustu zwłaszcza finałowe Cherry, chyba najbardziej afrykańskie, choćby przez zastosowanie wysuniętej na pierwszy plan marimby (wszak to proste skojarzenie z afrykańskimi balofonami) i zbudowaniu przez ten idiofon z perkusjonaliami misternej pajęczyny stanowiącej tło do tematu granego przez dęciaków.

Nowe odczytanie, zamierzona dekonstrukcja i powtórne stworzenie formy – rekonstrukcja? Chyba tak. A co na to twórca oryginału? Jestem pewien, że cieszy się gdzieś tam w Niebiesiech z tego, że duch jego muzyki nie zamiera, przybierając wciąż nowe wcielenia.

Autor: Piotr Iwicki