Entendre

Nik Bärtsch

Urodzony w 1971 roku szwajcarski pianista, kompozytor, producent i muzyczny wizjoner znany jest przede wszystkim jako lider zespołów Ronin, Mobile i Continuum. Nik Bärtsch konsekwentnie publikuje też solowe albumy, na których dał się poznać jako muzyk obdarzony wyjątkową wyobraźnią i zdolnością tworzenia fascynujących dźwiękowych kreacji. Zafascynowany estetyką Johna Cage’a i Philipa Glassa, pod flagą ECM opublikował kilka intrygujących albumów: „Stoa” (2006), „Holon” (2007), „Llyrìa” (2010), „Live” (2012) i „Awase” (2018), które idealnie wpasowały się w profil wytwórni Manfreda Eichera.

W 2017 roku Bärtsch odbył solową trasę koncertową po Bliskim Wschodzie i Azji Południowej, a w 2019 roku zagrał solowy recital w nowojorskim Lincoln Center w ramach obchodów 50-lecia ECM.

Najnowsza płyta nagrana została we wrześniu 2020 roku w szwajcarskim Lugano. Jej tytuł „Entendre” (z francuskiego: „Słyszeć”) odnosi się do twórczego sposobu odbioru muzyki poprzez bezwzględne w niej zasłuchanie i wyczulenie zmysłu na najdrobniejsze zaklęte w niej detale.

Na płycie znalazły się rekompozycje sześciu tematów uprzednio nagranych w zupełnie innych aranżacjach i opracowaniach z zespołami Ronin i Mobile. Zagrane na fortepianie akustycznym utwory zarejestrowane zostały bez nakładek i poprawek. Bärtsch płynnie i niedostrzegalnie przechodzi z ram kompozycji w sferę improwizacji, według wyznawanej przez siebie zasady, iż każdy zapis nutowy to tylko szablon, a nie ostateczny kształt utworu. Modularne, polimetryczne utwory poddaje artykulacji stawiając akcenty w najmniej oczekiwanych momentach. Nik Bärtsch jest też znakomitym perkusistą, stąd w jego grze często trafimy na zaakcentowany puls i swego rodzaju perkusyjną logikę; frazy są powtarzane, a kolejne warstwy dźwiękowe budują złożone struktury.

Innym aspektem dostrzegalnym na „Entendre” jest niemal matematyczna precyzja w tasowaniu i układaniu melodycznych motywów i uporządkowanym przeplataniu się rytmów (Bärtsch studiował też lingwistykę i filozofię).

„Entendre” to zderzenie polirytmii z klasycznym modernizmem spod znaku Beli Bartoka i Igora Strawińskiego. Hipnotyzująca to i nieoczywista muzyka eksplorująca dźwiękową przestrzeń i prowokująca wyobraźnię.

Autor: Robert Ratajczak