In Concert

Michał Urbaniak Constellation

Michał Urbaniak był najpopularniejszym w świe­cie polskim muzykiem jazzowym lat 70. i jego popularność utrzymywała się w kolejnych dekadach. Zazdrośnicy powiedzą, że miał wielkie szczęście zaistnieć w odpowiednim czasie najpierw w Europie Zachodniej, a potem w USA. Dobrze jednak wiadomo, że kto odważnie nie wychodzi szczęściu na spotkanie, nie zrobi kariery. Urbaniak zawsze potrafił niezwykle szybko odnaleźć się w najbardziej aktualnych trendach jazzowej sceny, a jest to cecha niezbyt często charakteryzująca polskich muzyków.

Wróćmy jednak do roku 1973, gdy wkrótce po zarejestrowaniu niniejszego koncertu w Filharmonii Narodowej doszło do nagrania albumu „Fusion” dla wydawnictwa CBS. Już rok później przebojowy skrzypek Urbaniak i śmiało eksperymentująca głosem Dudziak stali się popularną parą na niełatwym rynku amerykańskim. Ponieważ wspomniana płyta „Fusion” powstała w studiu w tym samym składzie i zawiera częściowo pokrywający się repertuar – warto porównać obie produkcje. Co ciekawe oba tytuły nagrano bez strunowego basu zastępując akcentowanie dolnego rejestru basowymi klawiaturami.

Cały materiał „Fusion”, bardziej homogeniczny stylistycznie oraz bogatszy kompozycyjnie i czasowo, został wyprodukowany według reguł obowiązujących na Zachodzie. Na płycie „In Concert” mocno akcentowane segmenty jazz-rockowe zostały nierzadko przeplecione partiami freejazzowymi. „In Concert”, jako dokument z występu, ma charakter bardziej spontanicznego jamu niż przemyślanej partytury do wykonania. Zebrany na krążku materiał stanowi wybór fragmentów z dłuższego koncertu i nie wiadomo dlaczego Theme niespodziewanie się kończy, a zakończenie tematu Spokój wydaje się być introdukcją kolejnego utworu.

Na szczególną uwagę na koncercie zasługują ekspozycje dwóch duetów instrumentalno-wokalnych. Pierwszy tworzą grający unisono lider na skrzypcach i wtórująca mu głosem Dudziak (Bengal, Seresta). W drugim wariancie preparowany i traktowany eksperymentalnie głos Dudziak kontrastuje z perlistymi nutami fortepianu Makowicza (Spokój, introdukcja do Lato); tak czynili już jako duet na płycie „Newborn Light”. Kryjący się raczej w tle Karolak przełamał „milczenie” w energicznie funkującej kompozycji Seresta, gdzie pokazał potęgę brzmienia swego instrumentu i erudycję. W tym energetycznym utworze Urbaniak błysnął najbardziej siarczystym solem na skrzypcach, a Bartkowski kilkoma celnymi wejściami na perkusji. O ile mnie pamięć nie myli, takich porywających momentów na koncercie było chyba więcej, a na płycie ich brak.

Ta mocna i oryginalna konstelacja jazzowa nie przetrwała jednak długo i dalsze sukcesy na ziemi amerykańskiej odnosili w tej formule już tylko Urbaniak i Dudziak.

Autor: Cezary Gumiński