Sings The Great Diva Classics

Na nowej płycie Arethy Franklin szukam śladów jej dawnej wielkości. Szukam też klimatu muzycznego z lat 60., kiedy soulmani tworzyli muzykę ostrą, brutalną, energetyzującą i zawsze prawdziwą, z duszy. Przez kilka dziesięcioleci Aretha była niepokonaną Królową Soulu, a niektóre jej wykonania (Think, Chains, Respect) i płyty winylowe jak np. „A.F. Live At The Fillmore West” i „Spirit In The Dark” do dziś są małymi arcydziełami czarnej uduchowionej muzyki, porywającej swym tanecznym charakterem.

I słyszę z radością, że Queen of Soul nie utraciła wiele z pasji, która kazała jej wtedy śpiewać stare bluesy, gospel na zasadzie call and response, tematy soulowe, wielkie standardy, proste piosenki, a także lekko swingujące melodie.

Aretha ma już 73 lata, a aranżacje nowych piosenek są mniej czytelne, bardziej rozgadane i – moim zdaniem – nadmiernie rozbudowane w porównaniu z prostymi opracowaniami robionymi dla niej na płytach z lat 70. Repertuar jest znakomity, wszystkie piosenki były już wcześniej nagrane przez inne piosenkarki i wszystkie są „zrobione” inaczej niż oryginały. Nad poziomem płyty czuwali: weteran firmy Atlantic Records Clive Davis i ciągle młody – mimo swych 56 lat – piosenkarz, raper i producent Babyface.

Oto przewodnik po nowej płycie Arethy:

At Last – piosenka napisana w roku 1941 przez Macka Gordona i Harry’ego Warrena (twórcy utworu Chattanooga Choo Choo), po raz pierwszy stała się przebojem, gdy pokazano ją w filmie „Sun Valley Serenade”, a po raz dugi w 1960 gdy nagrała ją bluesmanka Etta James.

Rollin in the Deep – kompozycja brytyjskiej wokalistki Adele (podobno jest to największy soulowy głos współczesnego pokolenia) z jej albumu „21”. W roku 2010 za tę piosenkę Adele otrzymała dwie nagrody Grammy: za Płytę Roku i Piosenkę Roku.

Midnight Train to Georgia to gospelowa w brzmieniu piosenka Jima Weatherly’ego nagrana w roku 1973 przez Gladys Knight. Nagroda Grammy z roku 1973 jako Najlepszy Singiel RnB.

Piosenkę I Will Survive Franklin śpiewa inaczej niż dyskotekowe gwiazdki. Jej interpretacja lepiej pokazuje barwę i siłę jej głosu. Ten hymn o walce o swoje miejsce w życiu powstał w roku 1978 dla Glorii Gaynor (Disco Queen) i w roku następnym zdobył Grammy w kategorii Best Disco Dance singiel.

People to piosenka powstała w roku 1963 (muzyka Jule Styne, słowa Bob Merrill), nagrana rok później przez Barbrę Streisand na płycie „Funny Face”.

No One to druga na tym albumie (obok Rolling in the Deep) piosenka współczesna – powstała w roku 2007 na płytę „As I Am” – a jej kompozytorką i pierwszą wykonawczynią jest Alicia Keys.

I’m Every Woman/Respect to zgrabna wiązanka dwóch doskonale znanych przebojów muzyki soulowej. Pierwszy z nich to dzieło spółki Nick Ashford/Valerie Simpson napisane na debiutancką płytę Chaki Khan w roku 1978, utwór drugi, Respect, to najsłynniejsza kompozycja Otisa Reddinga nagrana przez niego w 1965. Dwa lata później po raz pierwszy nagrała ją Aretha i od tego czasu Respect wykonuje ona niemal na każdym swym koncercie.

Teach Me Tonight to utwór często śpiewany przez wokalistki jazzowe. Tę piosenkę dla Franka Sinatry w roku 1953 napisali Gene de Paul (muzyka) i Sammy Cahn (słowa).

You Keep Me Hanging On – ta piosenka doczekała się niezliczonej ilości wersji bardzo różnych stylistycznie, łącznie z hardrockową zespołu Vanilla Fudge i countrową Reby McEntyre. Napisała ją w roku 1966, specjalnie dla zespołu The Supremes (z udziałem Diany Ross), spółka kompozytorska Holland/Dozier/Holland.

Ostatnią piosenką z płyty jest kolejny wielki przebój Nothing Compares to U. Jest to kompozycja Prince’a z roku 1984, nagrana w 1990 przez Sinead O’ Connor.

Z grona tych 10 piosenek na specjalne wyróżnienie zasługują te, które najdalsze są swym wykonaniom oryginalnym: I ill Survive, I’m Every Woman/Respect i You Keep Me Hanging On.

Gdy słucham tej płyty, myślę o wspaniałym koncercie, na którym byłem podczas JVC Jazz Festival w roku 1994 w Lincoln Center w Nowym Jorku. Zapowiedziana przez konferansjera wyszła przesadnie efektownie ubrana, mało atrakcyjna na pierwszy rzut oka, pani w średnim wieku. Podeszła do mikrofonu, orkiestra zagrała wstęp i pani zaczęła śpiewać tak, że widzów wbiło w krzesła.

Autor: Marek Gaszyński