The Epic

Kamasi Washington

Amerykański saksofonista Kamasi Washington okrzyknięty został sensacją ostatniego roku. Niektórzy dziennikarze, np. krytyk magazynu „Esquire”, posunęli się nawet do tego, że zaczęli nazywać Kamasiego „the Saviour of Jazz”, czarnym zbawicielem jaz­zu, mesjaszem, na którego czekaliśmy od czasu Johna Coltrane’a. Całą tę wrzawę wywołały jego charyzmatyczne koncerty, ale także, a może przede wszystkim, debiutancki album „The Epic”.

Kamasi Washington ma 35 lat, nie pochodzi z Nowego Jorku, urodził się i wychował
na Zachodnim Wybrzeżu – w Los Angeles. Jego idolami byli Charlie Parker, John Coltrane, Shorter, Sonny Rollins i Wayne Shorter. Muzykę jazzową studiował na UCLA u kompozytora i bandleadera Geralda Wilsona. Z Geraldem Wilsonem zdobywał pierwsze koncertowe ostrogi, współpracował m.in. z Herbie’m Hancockiem, występował z gwiazdami hip-hopu i muzyki soul. Grał w sekcji dęciaków zespołu rapera Snoop Dogg, koncertował z Lauryn Hill i Chaką Khan. Popularność przyniosła mu współpraca z raperem Kendrikiem Lamarem na jego płycie „To Pimp A Butterfly” oraz producentem muzycznym Stevenem Ellisonem aka Flying Lotus. To właśnie Flying Lotus jest właścicielem wytwórni Brainfeeder, która wydala album Kamasiego.

Debiutancki „The Epic” nie otrzymał wprawdzie nominacji do tegorocznych nagród Grammy (to chyba przeoczenie), pierwszym prestiżowym laurem była przyznana w marcu tego roku American Music Prize, ale pospieszyli krytycy jazzowych wydawnictw. Głosami krytyków miesięcznika
„Down Beat” w najnowszym numerze „The Epic” zdobył miano „Albumu Roku”.

Przygotowywane przez  cztery lata wydawnictwo ma, zgodnie tytułem, wymiar epicki. Jest to dzieło monumentalne: trzy płyty, prawie trzy godziny muzyki, wielki aparat wykonawczy: 10-osobowy zespół, 32-osobowa orkiestra smyczkowa i 20-osobowy chór; 17 utworów, w tym 15 oryginalnych kompozycji i dwa „covery”: Debussy’ego Clair de Lune oraz jazzowy standard Raya Noble’a Cherokee. 

Tytuły poszczególnych dysków mają prorocze tytuły: The Plan, The Glorious
Tale, The Historic Repetition. Przypominają swoim wydźwiękiem tytuły wizjonerskich albumów Ornette’a Colemana z końca lat 50.: „Something Else”, „The Shape Of Jazz To Come”, „Change Of The Centrury”.

Ale wizja Kamasiego jest bliższa duchowi Johna Coltrane’a, zwłaszcza z połowy lat 60. („A Love Supreme”). Przesłanie Coltrane’a (np. z płyty „Alabama”) ma tu echo w pochwale Malcolma X (Malcolm Theme), kontrowersyjnego przywódcy czarnych nacjonalistów. Można też doszukać się podobieństwa z innymi koryfeuszami free jazzu tamtej epoki, a także Charlesem Lloydem i jego fryzurą afro z czasów psychodelii.

Już tytuł pierwszego utworu na pierwszym dysku jest przepowiednią nachodzących zmian: Change of the Guard (Zmiana warty). Natchniona muzyka Kamasiego Washingtona ma bardzo szeroki diapazon stylistyczny, bo jest tu i jazz modalny z piekielnie swingującą sekcją, coltrane’owskie sheets of sound, a także inspiracje czarnego kościoła, hard bop, funk, soul, fusion, free, klasyka, orkiestrowo-chóralne tło przypominające nagrania Alice Coltrane, rozwichrzone partie rodem z Sun Ra Arkestra… Krytycy doszukują się wpływów Michaela Jacksona, Earth Wind & Fire, a nawet i Allman Brothers z czasów „At Fillmore East”. Kamasi dmie w saksofon jak opętany, unoszony gęstym tłem jazzowego combo z podwójnymi bębnami, orkiestry i chóru.

Najlepszą rekomendację dał młodemu saksofoniście stary mistrz Sonny Rollins: „I love the music and I love him. He’s on his way to the heavens, as far as I can see.” 

Autor: Paweł Brodowski