Bielska Zadymka Jazzowa 2016

Galera Sfera

Terence Blanchard, Dave Holland, Dee Dee Bridgewater, Jan Ptaszyn Wróblewski, 1- 6.03

Zbigniew Namysłowski, Jan Ptaszyn Wróblewski, Atom String Quartet, Dave Holland, Dee Dee Bridgewater, Maceo Parker czy Terence Blanchard – to tylko niektóre legendy światowego jazzu, które pojawią się w tym roku na Lotos Jazz Festiwal 18. Bielskiej Zadymce Jazzowej od 1 do 6 marca.

W sumie wystąpi ponad 30 wykonawców. Zadymka to jeden z najbardziej znanych festiwali jazzowych w Europie. Znaczna część koncertów odbywa się, jak co roku, w Galerii SFERA, która jest partnerem strategicznym festiwalu.

Przez niemal tydzień, od wtorku 1 marca do niedzieli 6 marca, w Galerii SFERA będzie można usłyszeć:

Dave’a Hollanda,legendarnego brytyjskiego basistę jazzowego oraz kompozytora, przedstawiciela jazzu awangardowego, który zaprezentuje się z premierowym programem swojego trio;

Zbigniewa Namysłowskiego, uważanego za jednego z trzech najwybitniejszych i najbardziej znaczących muzyków w historii polskiego jazzu;

Maceo Parkera, legendarnego saksofonistę, który zyskał sławę, występując w zespołach Jamesa Browna, George’a Clintona i Prince’a, idola uwielbianego przez krytykę i publiczność;

Biréliego Lagrène’a, jazzmana określanego w środowisku muzycznym jako „cudowne dziecko” i „spadkobiercę Django”;

Chinę Moses, wokalistkę, której album „This One’s For Dinah” stał się sensacją i wielkim wydarzeniem artystycznym ostatnich lat;

Phronesis Trio, określone przez magazyn Jazzwise jako „jeden z najbardziej ekscytujących zespołów na naszej planecie”;

Slowly Rolling Camera, nowatorski kwartet z Wielkiej Brytanii, który po sukcesie na London Jazz Festiwal 2015, zaprezentuje się po raz pierwszy w Polsce,
a także młodych muzyków Sceny Instytutu Jazzu katowickiej Akademii Muzycznej: Maciej Wojcieszuk Quintet i Agnieszka Derlak Trio.

Ponadto przez cztery pierwsze dni festiwalu odbędą się jam sessions oraz koncerty Zespołu Państwowych Szkół Muzycznych w Bielsku-Białej. Koncerty są organizowane w Nowym Klubie i Klubie Klimat – w budynku Galerii I na 2. piętrze – oraz na Festiwalowej Scenie Promocji Galerii SFERA – również w Galerii I.

Festiwal „z duszą”

Bielska Zadymka Jazzowa jest organizowana przez środowisko artystyczne skupione wokół Stowarzyszenia Sztuka Teatr. Przy organizacji imprezy udział biorą wybitne postaci polskiego jazzu, jak Jan Ptaszyn Wróblewski, muzyk, kompozytor i dziennikarz muzyczny, Paweł Brodowski, redaktor naczelny „Jazz Forum” czy Marek Dusza – dziennikarz muzyczny związany z „Rzeczpospolitą”. Festiwalowi towarzyszy konkurs skierowany do młodych muzyków jazzowych, który w ubiegłych latach wypromował kariery takich wykonawców, jak RGG Trio, Maciej Obara czy Atom String Quartet. Główną nagrodą w konkursie jest wydanie debiutanckiej płyty laureata.

Zadymce towarzyszą, również w Galerii SFERA, muzyczne happeningi, wystawy plakatu, fotografii, malarstwa i multimediów. Wybrane koncerty są emitowane w prime time przez Mezzo Live HD, telewizję muzyczną docierającą do milionów miłośników muzyki klasycznej i jazzu na całym świecie. Niepowtarzalna atmosfera festiwalu, gwiazdy światowego formatu, które na Zadymce dają jedyne koncerty w kraju, a często i w Europie – to wszystko przyciąga fanów jazzu z całej Polski i z zagranicy, w tym licznych dziennikarzy, przedstawicieli agencji artystycznych czy dyrektorów międzynarodowych festiwali.

Nic dziwnego, na Zadymce wystąpiło już blisko 1000 wykonawców z 40 krajów. Wśród nich legendy jazzu z USA: Wayne Shorter, Hank Jones, Ron Carter, McCoy Tyner, All Foster, Charlie Haden, Ahmad Jamal, Dianne Reeves, Dee Dee Bridgewater, Yellowjackets, Joe Lovano, Arturo Sandoval, Dave Doulgas, Kenny Garrett, Pat Martino, Terence Blanchard, Kevin Mahogany, Roy Hargrove, David Murray, James Carter, Danilo Perez, John Patitucci, Brian Blade, Esperanza Spalding, natomiast goście z Europy to: Henri Texier, Arild Andersen, Candy Dulfer, Till Broenner, Richard Galliano, Avishai Cohen, Nils Petter Molvaer, Roberta Gambarini, Saskia Laroo i z Polski: Jan Ptaszyn Wróblewski, Urszula Dudziak, Michał Urbaniak, Włodek Pawlik, Tomasz Stańko, Laboratorium, Leszek Możdżer, Ewa Bem, Anna Maria Jopek oraz wielu innych.

Bilety i wejściówki na koncerty można kupić od poniedziałku do piątku od 10.00 do 18.00 w Biurze Festiwalowym, w budynku Galerii I, w klatce D, na 2. piętrze.

Więcej informacji w dziale „Wydarzenia” na stronie www.sfera.com.pl oraz www.zadymka.pl

SYLWETKI WYKONAWCÓW, KTÓRZY WYSTĄPIĄ W GALERII SFERA

Zbigniew Namysłowski – saksofonista, multiinstrumentalista, znakomity kompozytor i aranżer. Jeden z najwybitniejszych i najbardziej znaczących polskich jazzmanów. Współpracował między innymi z Krzysztofem Komedą, Czesławem Niemenem i Michałem Urbaniakiem. Jest pierwszym polskim jazzmanem, który nagrał płytę za granicą. Album „Lola” wydała brytyjska wytwórnia Decca w 1964 r. Współpracował z Polish All Stars, Modern Dixielanders, Traditional Jazz Makers, New Orleans Stompers, Modern Jazz Group oraz muzykami: Michałem Urbaniakiem, Urszulą Dudziak, Janem Ptaszynem Wróblewskim. Repertuar Kwintetu Zbigniewa Namysłowskiego składa się z utworów o charakterze etniczno-jazzowym. Zawiera kompozycje oparte na polskich tańcach ludowych, takich jak: oberek, mazur, kujawiak, krakowiak., a takżę melodie z wyraźnym wpływem muzyki góralskiej. W niektórych kompozycjach słychać wyraźnie wpływy arabskie czy hiszpańskie. Program, który zespół zaprezentuje na koncercie, jest programem, który znajdzie się na nowej płycie Quintetu „Polish Jazz – Yes!”.

Maceo Parker – legendarny saksofonista zyskał sławę, występując w zespołach Jamesa Browna, George'a Clintona i Prince’a. Muzyka Maceo Parkera jest synonimem funky. W latach 60. był najważniejszym członkiem zespołu Jamesa Browna i głównym solistą w wielu jego hitach, grając na saksofonie altowym, tenorowym oraz barytonowym. Po rozstaniu z zespołem, założył własną grupę lansującą funkowy jazz i zamieniając swoje koncerty w niepowtarzalne elektryzujące widowiska. Saksofonista znany jest z charakterystycznego brzmienia i stylu ostrego, funkowego jazzu realizowanego w otoczeniu jazzmanów. Do zespołu pozyskał puzonistę Freda Wesleya i saksofonistę Pee Wee Ellisa, z którymi wcześniej współpracował w zespole Browna. Z czasem okazało się, że formacja The JB Horns jest najwspanialszą, stylistyczną syntezą muzyki Maceo Parkera. Odtąd jego groove-jazz oraz funky nabierają bardzo osobistego brzmienia, a sam artysta i jego muzyka szybko stają się faworytami publiczności i krytyków. Jego pierwszy, autorski album „Roots Revisited” nieoczekiwanie dla wszystkich znalazł się na 1. miejscu listy przebojów prestiżowego magazynu „Billboard”. Odtąd „sideman Jamesa Browna” staje się idolem i uwielbianym przez krytyków oraz publiczność artystą. Do swoich kolejnych zespołów zaprasza teraz wszystkich: F. Wesleya i P. W. Ellisa, ale także Larry'ego Goldingsa, Bobby'ego Byrda, Rodneya Jonesa, Bootsy Collinsa i holenderską saksofonistkę Candy Dulfer, a nawet Red Hot Chili Peppers. O jego udział w zespole zabiegają zarówno Prince, jak i George Clinton.

China Moses – nowa gwiazda jazzu i muzyki soul, wokalistka, której album „This One’s For Dinah” stał się sensacją i wielkim wydarzeniem artystycznym ostatnich lat. Zrealizowany wspólnie z pianistą i kompozytorem Raphaelem Lemonnier projekt „Gardenias For Dinah” – estradowy hołd dla wielkiej amerykańskiej wokalistki Dinah Washington – pozwolił zaistnieć China Moses także jako znakomitej wokalistce jazzowej. Artystka podpisała kontrakt z prestiżową wytwórnią Blue Note Records i stała się – wraz z Cassandrą Wilson i Norah Jones – elitarną wokalistką dla tej oficyny. Album „This One’s For Dinah” stał się wielkim wydarzeniem i pozwolił jej brawurowo zaistnieć na jazzowej estradzie. I choć głos Chiny porównywano do legendarnej Dinah, to krytycy byli zgodni: młoda artystka wspaniale połączyła nostalgię i blues Dinah z werwą i jazzowym feelingiem, tworząc ciekawe brzmienie: nowoczesną syntezę bluesa, rhytm’n bluesa, jazzu i muzyki soul.

Biréli Lagrène. „Cudowne dziecko”, „spadkobierca Django” – takimi przydomkami określało się tego niezwykłego muzyka, który urodził się w 1966 roku w taborze cyganów Sinti we Francji. Jego ojciec występował jako gitarzysta i cieszył się niemałą popularnością, można więc powiedzieć, że to geny skazały go na muzykę. Biréli zaczął uczyć się gry na gitarze w wieku zaledwie 4 lat. Od najmłodszych lat olśniewał techniką i wyrazistym stylem, w którym kontynuował drogę muzyczną Django Reinhardta. W wieku 8 lat grał już większość utworów tego artysty, a mając lat 12 występował na transmitowanym przez telewizję festiwalu kultury cygańskiej w Strasburgu, na którym otrzymał nagrodę specjalną. Wtedy też nagrał swoją pierwszą koncertową płytę „Routes To Django”. Lagrène występował i nagrywał z gwiazdami światowego jazzu, współpracując m.in. z Bennym Carterem, Bennym Goodmanem, Stephanem Grapellim, Nielsem Henningiem-Pedersenem i Jaco Pastoriusem. Ten ostatni miał zresztą na Biréliego ogromny wpływ – na pewien czas udało mu się nawet odwieść go od tak charakterystycznego dla niego stylu gypsy. Podążając za nim, Lagrène wydał dwa albumy dla wytwórni Blue Note: „Interno” oraz „Foreign Affairs”. Po latach powrócił jednak do korzeni, nagrywając płyty z serii „Gypsy Project”. Ostatni album artysty „Just the Way You Are” powstał we współpracy z Hono Wintersteinem, Franckiem Wolfem oraz perkusistą Andre Ceccarellim. Płyta jest niezwykłą syntezą niepowtarzalnego stylu gypsy jazz z amerykańską tradycją muzyczną.

Dave Holland – legendarny brytyjski basista jazzowy oraz kompozytor, wybitny przedstawiciel jazzu awangardowego. Swą światową karierę rozpoczął od współpracy z Milesem Davisem, biorąc udział w nagrywaniu takich arcydzieł, jak „In a Silent Way”, „Bitches Brew” czy „Filles de Kilimanjaro”. Na początku lat 70. ub.w. tworzył awangardę jazzową z Anthonym Braxtonem, Chickiem Coreą i Barrym Altschulem. Od tego czasu Holland nawiązał bliski kontakt z wytwórnią ECM, z którą jest związany aż do dziś.
Poza prowadzeniem własnego kwintetu, kontrabasista ostatnie dekady poświęcał nauczaniu, prowadząc warsztaty letnie w Banff School of Music w kanadyjskiej Albercie, a także nagrywaniu u boku dawnych przyjaciół, takich jak Herbie Hancock (Holland wziął udział w nagrywaniu nagrodzonej statuetką Grammy „River: The Joni Letters”), Bettie Carter, Joe Henderson, Roy Haynes, Pat Metheny czy Hank Jones. Poza kwintetem, założył także swój czwarty kwartet oraz big band. Płyty tego ostatniego „What Goes On Around” i „Overtime” zostały obsypane nagrodami. Album ukazał się nakładem wytwórni Dare2 założonej przez Hollanda. W 2009 r. stanął na czele grupy Overtone Quartet, którą stworzyli także pianista Jason Moran, saksofonista Chris Potter i perkusista Eric Harland, prowadził także oktet. Na Zadymce zaprezentuje premierowy program swojego trio z gitarzystą Kevinem Eubanksem, perkusistą Obedem Calvaire.

Phronesis założył duński kontrabasista Jasper Hoiby, do niego dołączył brytyjski pianista Ivo Neame i szwedzki perkusista Anton Eger. Ich drugi album „Green Delay” był nominowany do Parliamentary Jazz Awards. Następny – „Alive” został płytą roku 2010 w magazynach „Jazzwise” i „MOJO”. Ich koncertowa płyta „Life to Everything”, nagrana w teatrze The Cockpit podczas London Jazz Festival 2013, zajęładrugie miejsce w rankingu krytyków brytyjskiego magazynu „Jazzwise”. To dziś jeden z najbardziej ekscytujących zespołów na naszej planecie – napisał o nich „Jazzwise”. Marek Dusza, dziennikarz muzyczny „Rzeczpospolitej” i „Audio” napisał o zespole: Muzyka Phronesis wciąga tajemniczością, porywa ekspresją, koi łagodnymi melodiami. Nic tu nie jest oczywiste, przewidywalne, muzycy wydają się nie widzieć ograniczeń dla fortepianowego tria, odkrywają jego nowe możliwości. Koncerty Phronesis są jak zapierający dech spektakl.

Slowly Rolling Camera tworzą wokalistka Dionne Bennett, klawiszowiec Dave Stapleton, Deri Roberts na elektronice i perkusista Elliott Bennett. Ten nowatorski kwartet z Wielkiej Brytanii, oferując muzykę zanurzoną w zróżnicowanym świecie trip-hopu, jazzu i zapętlonych perkusyjnych i basowych rytmów, nie pozostawia nikogo obojętnym. To muzyka zarówno eteryczna, jak i pełna silnych emocji, niespokojna i ulotna zarazem. Ich debiutancka płyta uznana została przez krytyków za jeden z najbardziej inteligentnych albumów ostatnich lat.
W recenzji płyty Konrad Beniamin Puławski napisał: „(…) Podsumowując, pozycja tej formacji jest niby współczesna, ale za sprawą producenta wydaje się być przesiąknięta kulturą lat 90. Muzyka niesie więc za sobą istotne muzyczne brzemię, które z jednej strony słucha się przyjemnie, ale z drugiej strony przytłacza swą powagą i dramatyzmem. Projekt jest jednak niezwykle spójny. Imponuje jednością, pomimo kolektywu muzyków z różnych dziedzin odnoszących się do acid jazzu, lounge, elektroniki i szeroko pojętej alternatywy, zlewając wszystko w powabny dotyk nostalgii z bardzo przejrzystą i bogatą teksturą muzyczną. Zapowiada się więc bardzo ciekawa formacja, bowiem żaden z muzyków nie jest obojętny i musi udowodnić swoją klasę, będąc niezastąpioną częścią muzycznej narracji. O ile nie wyglądają na protagonistów na początku tej płyty, to jestem w stanie uwierzyć, że takimi w niedalekiej przyszłości mogą się stać”. Po sukcesie, jaki odnieśli na London Jazz Festiwal 2015, w Bielsku-Białej zaprezentują się po raz pierwszy polskiej publiczności.