Krakowska Jesień Jazzowa 2017

Marta Bujak

12. edycja festiwalu muzyki improwizowanej, m.in. Ken Vandermark, Satoko Fuji, Joe McPhee, 9.10 - 1.12

W bieżącej odsłonie imprezy organizatorzy przygotowali m.in. rezydencje międzynarodowych orkiestr, koncerty polskich i zagranicznych zespołów reprezentujących muzykę improwizowaną, wywodzącą się z free jazzu, muzyki klasycznej oraz muzyki etnicznej. Zaprezentowane zostaną również debiuty młodych krakowskich muzyków.

Podczas całej edycji imprezy wystąpi około 60 wykonawców reprezentujących 11 krajów i 4 kontynenty. W tym rok kontynuowany będzie również blok programowy: „Polska muzyka improwizowana”, w którym m.in. pojawi się premierowy projekt uznanej japońskiej pianistki i improwizatorki Satoko Fuji, która poprowadzi w Muzeum Manggha orkiestrę złożoną z młodych krakowskich improwizatorów (Krakow Improvisers Orchestra).

W finałowym koncercie pięciodniowej rezydencji Kena Vandermarka, stanowiącej wielki powrót tej legendy amerykańskiego free jazzu na krakowski festiwal, usłyszymy występ słynnego trio DKV z gościnnym występem wirtuoza saksofonu Joe’ego McPhee.

Program tegorocznej edycji imprezy rozciąga się od 9. października, kiedy to festiwal wystartuje tradycyjnie w Klubie Alchemia, tajemniczym projektem młodych, skandynawskich muzyków pod kierownictwem Per-Ake Holmlandera: Carliot – It’s never too late Orchestra „Plays the Heard & Unheard Music from Theatre, Dance and More”. Na zakończenie zaprezentuje się nadbałtycka kolaboracja Litwina Liūdasa Mockunasa, Szweda Raymonda Strida i polskiego basisty i improwizatora Rafała Mazura 1 grudnia w nowootwartym klubie Hevre zlokalizowanym w odrestaurowanej synagodze przy ulicy Meiselsa 18. 

Jak co roku wybrane koncerty zostaną zarejestrowane i ukażą się w formie wydawnictw płytowych nakładem oficyny Not Two Records.

Po raz dwunasty odbędzie się Krakowska Jesień Jazzowa – „najmniej jazzowy festiwale w Polsce”. Tak mówi z poczuciem humoru o KJJ dyrektor artystyczny festiwalu Marek Winiarski. Nie ma w tym zresztą przesady: Krakowska Jesień Jazzowa to od lat najważniejsze w kraju wydarzenie dla twórców i słuchaczy muzyki improwizowanej i niewiele ma wspólnego z konwencjonalnym festiwalem jazzowym.

Tegoroczna edycja potwierdza zwrot Krakowskiej Jesieni Jazzowej w stronę festiwalu opartego na rezydencjach i prezentacjach premierowego materiału. W Krakowie muzycy wykonują utwory przygotowane specjalnie dla publiczności Krakowskiej Jesieni.

W tym roku czekają nas dwie rezydencje. Spotkamy się ze szwedzkim wirtuozem tuby Per-Ake Holmlanderem i towarzyszącą mu grupą muzyków pod szyldem Carliot - It’s Never Too Late Orchestra. Holmlander i przyjaciele wykonają materiał opatrzony tajemniczym tytułem „Carliot Plays the Heard & Unheard Music from Theatre, Dance and More”. Listopad należeć będzie z kolei do Kena Vandermarka. To, co nas z czeka w ramach jego rezydencji będzie „Unexpectable” (ang. nieprzewidywalne) – tak bowiem nazywa się premierowy materiał amerykańskiego muzyka, kompozytora i aranżera. W Krakowie usłyszymy go w doborowym towarzystwie.

Krakowską Jesień Jazzową 9 października rozpocznie trzydniowa rezydencja Holmlandera. Tradycyjnie, dwa pierwsze dni będą szansą na zobaczenie Carliot w małych składach, którzy będą ćwiczyć nowy materiał, dając się ponieść swobodnej improwizacji. Szwedzkiemu tubiście towarzyszyć będą muzycy skandynawscy, a także saksofonista i klarnecista Mikołaj Trzaska, trębaczka Susana Santos Silva z Portugalii, amerykański puzonista Steve Swell, czy perkusiści Christopher Cantillo i Tim Daisy. 11-osobowa orkiestra zjednoczy się na scenie Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha 11 października w finałowym koncercie.

– Per-Ake trzyma szczegóły tego projektu w tajemnicy przede mną, na co ma moją cichą zgodę. Tytuł „Carliot Plays the Heard & Unheard Music from Theatre, Dance and More to otwarte pole do interpretacji – mówi Marek Winiarski.

Ken Vandermark rozpocznie muzyczną rezydencję w Krakowie 7 listopada. Potrwa ona aż do 11 listopada. Finałem będzie oczywiście premierowe wykonanie w pełnym składzie nowego projektu Vandermarka „Unexpectable”. Na scenie wspierać będą prawdziwe legendy, w tym zasłużeni dla historii muzyki improwizowanej Brytyjczycy John Tilbury i Eddie Prévost, czyli filary legendarnej formacji AMM.

– Rezydencja Johna Tilbury’ego i Eddiego Prévosta na Krakowskiej Jesieni Jazzowej będzie rzadką sposobnością, żeby zobaczyć ich na żywo. Muzycy koncertują dziś niezwykle rzadko. Zgodzili się jednak przyjechać na występy do Krakowa – zaznacza Winiarski. Tu lista osobowości muzycznych towarzyszących Vandermarkowi się nie kończy. Na scenie pojawią się również japońska kompozytorka i improwizatorka Ikue Mori, perkusista Hamid Drake i niezniszczalny Joe Mc Phee – saksofonista, trębacz i muzyk, który od lat pozostaje dla Vandermarka wzorem.

Koncept „Unexpectable”, podobnie jak sama Krakowska Jesień Jazzowa, obywa się bez wymuszonej myśli przewodniej. Vandermark wielokrotnie już podbijał serca publiczności w Krakowie, m.in. za sprawą projektu Resonance. Możemy mu więc zaufać. To, co kryje się za nazwą „Unexpectable” poznają ci, którzy przyjdą na koncert finałowy do Muzeum Manggha 11 listopada.

Mocnym punktem KJJ będzie również występ NU Band. Grupa wystąpi 24 listopada w Alchemii w składzie: Thomas Heberer, Mark Whitecage, Lou Grassi i prowadzący grupę Joe Fonda, wielokrotny gość Krakowskiej Jesieni Jazzowej. Do Krakowa powróci też Michael Zerang, jeden z ulubionych bębniarzy/perkusistów sceny improwizowanej. 17 października Zerangowi na scenie w Alchemii towarzyszyć będą polscy muzycy: klarnecista Piotr Mełech i kontrabasista Ksawery Wójciński.

Chwilę wytchnienia przyniesie występ polskiego tria Lotto w składzie Łukasz Rychlicki (gitara), Mike Majkowski (kontrabas), Paweł Szpura (perkusja). Ich ostatnia płyta, „Elite Feline” , otrzymała tytuł polskiej płyty roku 2016 według recenzentów „Gazety Wyborczej”.

Interesująco zapowiada się występ kwartet Amirtha Kidambi & Elder Ones. Kidambi to wokalistka i kompozytorka o hinduskich korzeniach. Do wykonywanej przez siebie muzyki improwizowanej wplata inspiracje bhajan - religijnej pieśni hinduskiej.

Kolejnym koncertem, podczas którego szczególną rolę na scenie pełnić będzie kobieta to wspólny występ Krakow Improvisers Orchestra z Satoko Fujii – japońską pianistką jazzową i kompozytorką. Trzeba też odnotować na Krakowskiej Jesieni obecność Charlotte Hug – znanej z teatralnych i niełatwych w odbiorze występów wokalistki i skrzypaczki. Hug będzie dzielić scenę z perkusistą Lucasem Niggli. Szwajcarski duet usłyszymy 15 listopada.

Krakowską Jesień Jazzową zakończy „nadbałtycka kooperacja”: polsko-litewsko-szwedzkie trio Liudas Mockūnas/Rafał Mazur/Raymond Strid. Muzycy wystąpią 1 grudnia.

Trudno jest porównywać Krakowską Jesień Jazzową z innymi festiwalami muzycznymi w Polsce. – Krakowska Jesień nie jest typowym festiwalem, gdzie muzycy odgrywają ten sam repertuar, z którym objechali już pół świata, co wieczór odtwarzając niemal te same nuty i aranżacje. Krakowska Jesień jest inna. Trzeba tu być, żeby zrozumieć, na czym polega muzyka improwizowana i ją poczuć – kończy Marek Winiarski. Tradycyjnie, możemy liczyć na to, że najlepsze występy zostaną zarejestrowane i wydane na płytach nakładem oficyny Not Two.

Szczegóły programu 12. Krakowskiej Jesieni Jazzowej znajdziemy na stronie www.kjj-festiwal.pl

Szczegóły programu 12. Krakowskiej Jesieni Jazzowej znajdziemy na stronie festiwalu. Bilety na poszczególne koncerty i karnety są już w sprzedaży.