Tolek Lisiecki nie żyje!

Paweł Brodowski

3 stycznia 2022 roku zmarł w Krakowie Teofil Lisiecki, kontrabasista Jazz Band Ball Orchestra. Miał 76 lat.

1 stycznia br. zagrał na noworocznym koncercie z European Art Ensemble Leszka Żądło w Galerii Sztuki „Batko” w Ochojnie pod Krakowem, a kolejnego wieczoru w krakowskim klubie Piec Art. Jak powiedział nam Leszek Żądło, Tolek uskarżał się na ból ręki, nie grał już żadnych solówek, z trudem dociskał palce do gryfu kontrabasu. Po ostatnim koncercie wrócił w nocy do domu, nagle zasłabł, stracił przytomność i spadł ze schodów. Przyczyną śmierci był zawał serca.

Teofil Lisiecki urodził się w Czarnej Wsi koło Grajewa na Podlasiu 7 sierpnia 1945 roku. W szkole muzycznej uczył się gry na skrzypcach i fortepianie. Muzykować zaczął w krakowskich klubach i domach kultury w pierwszej połowie lat 60. Zadebiutował jako… pianista w zespole tradycyjnym Greenhorn Jazz Band, w którym grali również Leszek Żądło na saksofonie sopranowym, Janusz Nowotarski na klarnecie, Andrzej Czechowski na puzonie, Jerzy Kreczmer na kontrabasie i Andrzej Czernicki na perkusji. Greenhorn Jazz Band zdobył w 1962 roku wyróżnienie w Konkursie Zespołów Polski Południowej zorganizowanym przez Jana Byrczka m.in. w Rzeszowie i Zakopanem (I miejsce w kategorii zespołów tradycyjnych wywalczył Jazz Band Ball, w kategorii zespołów nowoczesnych – Jazz Darings Tomasza Stańki). Występował następnie, początkowo jako pianista, w zespole Lovers Dixielanders Zbigniewa Raja i podobno właśnie w tym czasie przerzucił się na kontrabas, zastępując na tym instrumencie kolegę, który uległ wypadkowi.

W 1968 Tolek dostał angaż do zespołu Jazz Band Ball, gdzie zajął miejsce kontrabasisty Jacka Boratyńskiego. Tę funkcję pełnił przez ponad pół wieku, do końca życia. Z zespołem Jana Kudyka dał tysiące koncertów na całym świecie, występował na prestiżowych festiwalach – i w Polsce (Jazz Jamboree, Old Jazz Meeting), i za granicą, m.in. na North Sea Jazz Festival w Hadze. Ponad dwadzieścia razy, co jest ewenementem, grał z JBBO na Dixieland Jazz Jubilee w Sacramento w Kalifornii. Nagrał ponad 30 płyt. Jazz Band Ball Orchestra wielokrotnie wygrywała w ankiecie Jazz Top jako najlepszy polski zespół tradycyjny.

Formacja, która grała przez kilkanaście lat w niezmiennym składzie, zaczęła się nagle wykruszać. Założyciel zespołu, trębacz i wokalista Jan Kudyk zmarł 13 marca 2015, klarnecista/saksofonista Jacek Mazur 11 lipca 2018. Obecnie najstarszy stażem jest puzonista Marek Michalak, który dołączył do JBBO w 1977 roku, od 1987 na fortepianie gra Wojtek Groborz, od 1999 na perkusji Wiesław Jamioł. Aktualny skład dopełniają: klarnecista Jarosław Kaczmarczyk i trębacz Michał Bylica. W tym roku Jazz Band Ball Orchestra świętować będzie 60-lecie działalności.

O ile Jazz Band Ball Orchestra z Tolkiem Lisieckim na kontrabasie wykonywała mieszankę dixielandu i swingu, czasem zapędzając się w rejony bebopu, to w European Art Ensemble musiał zmierzyć się Tolek z jazzem współczesnym (Coltrane, Shorter, Mingus, Ornette Coleman). Oprócz lidera Leszka Żądło grającego na tenorze i sopranie, zespół ten tworzą: niemiecki barytonista August Wilhem Scheer oraz muzycy z JBBO: Wojtek Groborz - p, Wiesław Jamioł - dr i nieodżałowany Lisiecki - b. Nagrali w tym składzie trzy płyty.

Tolek Lisiecki był kontrabasistą niezawodnym, tworząc solidny podkład swingującej maszyny rytmicznej. W zespole pełnił też ważną i odpowiedzialną funkcję menedżera. Prowadził Agencję Koncertową JBBO, która od 20 lat kontraktowała artystów (również zagranicznych) występujących na Wielkich Galach Grand Prix Jazz Melomani w Łodzi, a od 2004 roku organizowała Zakopiańską Wiosnę Jazzową i współorganizowała United Europe Jazz Festival – międzynarodowy wędrowny festiwal z udziałem zespołów z państw Grupy Wyszehradzkiej: w Polsce (Zakopane), na Słowacji (Bańska Bystrzyca), w Czechach (Hradec Kralove) i na Węgrzech (Salgótarján). W tym roku Lisiecki planował przeniesienie Wiosny Jazzowej z Zakopanego do Muszyny.

Paweł Brodowski