The Legendary Live Tapes: 1978-1981

Weather Report

Kiedy z dystansu czasowego ponad czterech dekad mówimy o „epoce jazz-rocka” najczęściej wymieniamy na jednym oddechu trzy formacje: Weather Report, Return To Forever i Mahavishnu Orchestra. Ten sam dystans czasowy każe nam uznać priorytet pierwszej z nich. Orkiestra Mahavishnu była zespołem „wodzowskim” – z ograniczeniami, jakie to niesie – RTF Chicka Corei, to właściwie kilka odmiennych grup i bardziej szyld, niż formuła artystyczna. Tymczasem partnerstwo dwóch indywidualności – Joe’ego Zawinula i Wayne’a Shortera – zaowocowało zintegrowaną, wolną od przejściowej mody, „fuzją” jazzu z rytmami świata, która nawet obecnie satysfakcjonuje miłośników najlepszej, ponadczasowej muzyki.

Weather Report nie była bynajmniej wolna od zmian personalnych. Nie najlepiej potraktowano trzeciego członka współzałożyciela, wyśmienitego czeskiego basistę, Miroslava Vitousa. Ale choć po jego odejściu sekcja rytmiczna zmieniała się często, Za­winul i Shorter dowodzili, że to oni stano­wią niezbywalny trzon zespołu. Kiedy do Weather Report dołączył genialny gitarzysta basowy Jaco Pastorius, powstała grupa marzeń i „fuzja” nigdy nie była lepsza (sam Zawinul nie znosił tego słowa). Nagrania, które udostępniła Columbia, obejmują okres, kiedy zespół działał – jako kwartet lub kwintet – właśnie z Jaco, któremu towarzyszył na perkusji Peter Erskine (kwartet podnosił do kwintetu grający na instrumentach perkusyjnych Robert Thomas Jr.).

„Legendarne taśmy koncertowe” Weather Report pochodzą z lat 1978-1981, z koncertów m.in. w Tokio, Osace, Londynie i kilku miastach amerykańskich. To już trzecie wcielenie zespołu (pomiędzy Vitousem a Pastoriusem grał na basie Alphonso Johnson), który zdążył stworzyć bogaty repertuar – głównym kompozytorem był Zawinul. Dzięki temu ten czteropłytowy zestaw stanowi reprezentatywną antologię muzyki Weather Report. Dość powiedzieć, że znajdziemy tutaj Birdland, jazzowy przebój Zawinula, jego liryczną kompozycję A Remark You Made, jak również utwory tak znane, jak Elegant People (Shortera), Black Market i dwa rozbudowane utwory „geograficzne”, Gibraltar i Madagascar – jazzowe suity, które najlepiej pokazują błyskotliwe mistrzostwo Weather Report w grze zespołowej i solistycznej.

Z pewnością dużą atrakcją tego zestawu są indywidualne popisy członków zespołu – była to w końcu „fuzja” osobowości. Piękny duet grają bez sekcji Zawinul i Shorter, jest solo saksofonu, a nawet solo perkusji. Ale bodaj największe wrażenie robią sola Jaco Pastoriusa na gitarze basowej (Osaka, 1978 i 1980), wszak muzyk ten postawił bas na głowie, rewolucjonizując nie tylko sposób gry, ale wręcz rolę tego instrumentu w zespole. Jaco „śpiewa” basem, opowiada, brzmi symfonicznie – nie na wyrost nazwano go „Hendriksem gitary basowej”. Przedwczesna śmierć tego muzyka była niepowetowaną stratą dla świata jazzu, ale jego wpływ jest nadal odczuwalny.

Warto przypomnieć, że dokładnie ten sam kwintet nagrał pseudo-koncertowy album „Night Passage” (1980) – teraz możemy posłuchać podobnego repertuaru bez tych wszystkich studyjnych dogrywek, które „poprawiały” tamtą płytę. A jest jeszcze do porównania dwupłytowa edycja „Live And Unreleased” (2002, nagrania z lat 1975-1983), gdzie duża część materiału pochodzi z występów składu Zawinul-Shorter-Pastorius-Erskine-Thomas Jr. Już po śmierci Zawinula ukazały się nagrania na żywo pochodzące z jego archiwum. Jedno z nich „Live In Offenbach” (1978) to równie doskonała koncertowa wizytówka tego składu w kwartecie.

Autor: Daniel Wyszogrodzki