Thrill Jockey thrill 192

Bill Dixon with Exploding Star Orchestra

Entrances/One; Constellations for Innerlight Projections (For Bill Dixon); Entrances/Two
Muzycy: Bill Dixon, trąbka; Rob Mazurek, Josh Berman, kornet; Nicole Mitchell, flet; Matt Bauder, klarnet basowy, saksofon tenorowy; Jeb Bishop, puzon; Jeff Parker, gitara; Jim Baker, fortepian; Jason Adesewicz, wibrafon, dzwony rurowe; Matthew Lux, gitara basowa; Jason Ajemian, kontrabas; Mike Reed, perkusja, instr. perkusyjne; John Herndon, perkusja; Damon Locks, śpiew (2)

W dziewiątej i przez większą część dziesiątej dekady minionego wieku najbardziej progresywne  trendy w jazzie wypływały z nowojorskiego Downtownu i środowiska skupionego wokół klubu Knitting Factory, ale pod koniec lat 90. pałeczkę lidera przejęło Chicago. Tamtejsi młodzi improwizatorzy twórczo spożytkowali innowacje post-rocka, a jednocześnie przypomniano sobie o starych mistrzach związanych z AACM. To w Wietrznym Mieście pojawiły się wyznaczające dziś kierunki rozwoju światowego jazzu postacie, jak Ken Vandermark czy Rob Mazurek. Ten ostatni jest jednym z najbardziej kreatywnych dziś trębaczy, znanym z Chicago Underground, Sao Paulo Underground, Mandarin Movie czy Isotop 217 – artystą, który nieustannie szuka nowych kontekstów dla muzyki improwizowanej, współpracującym także z projektami z obszaru awangardy rocka i elektroniki.

Exploding Star Orchestra to powołana przez niego formacja, skupiająca ważne osobowości współczesnego chicagowskiego jazzu i okolic, spajająca ścieżki, jakimi w ostatnich latach podąża tamtejsza muzyka improwizowana. Na debiutanckiej płycie sprzed roku,  „We Are All From Somewhere Else”, 14-osobowy skład przywołał fantazję big bandów Sun Ra, a nawet pewne echa flirtujących z muzyką świata eksperymentów Dona Cherry’ego, ubierając je jednak w jak najbardziej współczesne szaty. Muzyka, pomimo rozwichrzonych partii zbiorowych improwizacji, była misternie poukładana. Ton nadawały jej energetyczne i na swój sposób dostojne tematy oparte na posuwistej, transowej motoryce o bardziej post-rockowej niż jazzowej proweniencji. Tu orkiestra gra na żywo, w towarzystwie legendy awangardowej trąbki – Billa Dixona, ogromnie zasłużonego artysty, działacza, dydaktyka, w latach 60. organizatora festiwalu October Revolution in Jazz, partnera czołowych muzyków freejazzowych, potem penetrującego obszary free improv m.in. z Tonym Oxleyem. Sędziwy trębacz swą grą przypomina, że był pionierem redukcjonistycznych technik i preparacji rozwijanych dziś przez Franza Hautzingera czy Axela Dörnera. W porównaniu ze studyjnym debiutem o wiele więcej tu wolności. Mnogość barw, swobodne kształtowanie przestrzeni i zamiłowanie do abstrakcji, przy zachowaniu dyscyplinującej muzykę skłonności do nowocześnie rozumianego transu – generalnie wyborny pokaz możliwości współczesnego big bandu!

Autor: Łukasz Iwasiński