Jazz&Literatura 2020

Ptaszyn, Piotr Schmidt, Piotr Orzechowski, RGG gwiazdami 6. edycji, 18-22.10 w Chorzowie i Siemianowicach  

Jazz&Literatura to kolejny festiwal, który pomimo trudnego czasu dla kultury, odbędzie się z udziałem publiczności.

Piszą organizatorzy:

Od 18 do 22 października zapraszamy na pięć koncertów oraz nietypowe spotkanie literackie.  W Miejskim Domu Kultury Batory czeka nas „Tribute to Tomasz Stańko” oraz „Remembering Kosz”. Jeden to hołd dla giganta polskiego jazzu, a drugi dla tragicznie zmarłej wschodzącej gwiazdy jazzu, oba w pięknym wykonaniu, pierwszy – Kwartetu Piotra Schmidta, drugi – zespołu RGG. W programie festiwalu również dwa koncerty solowe: nieokiełznany improwizator, genialny pianista Piotr Orzechowski vel Pianohooligan zagra w Chorzowskim Centrum Kultury, a charyzmatyczny singer-songwriter z Australii, Phillip Bracken, zahipnotyzuje swoim głosem widownię w Parku Tradycji w Siemianowicach Śląskich.

Prawdziwą perłą w koronie będzie występ ikony polskiego jazzu, niesamowitego Jana Ptaszyna Wróblewskiego i jego znakomitego sekstetu ze wspaniałym projektem „Komeda. Moja słodka europejska ojczyzna”. Koncert legendarnego Ptaszyna odbędzie w Chorzowskim Centrum Kultury. Dodatkowo, wspólnie z akcją Wolność Czytania, uczcimy Rok Leopolda Tyrmanda. W Galerii Sztuki Muzycznej i Obrazu będziemy gościć redaktora naczelnego Jazz Forum, Pawła Brodowskiego – któremu Tyrmand udzielił ostatniego przed śmiercią wywiadu.

Festiwal Jazz&Literatura jest wspólną inicjatywą Miejskiego Domu Kultury Batory reprezentowanego przez Dyrektora Sylwestra Paprockiego oraz Agencji New Talents’ Resources Marzena Anioł i powstał w porozumieniu z Miastem Chorzów. Współorganizatorami tegorocznej edycji są: Miasto Chorzów, Chorzowskie Centrum Kultury, Siemianowickie Centrum Kultury - Park Tradycji, Wolność Czytania 2020 oraz Galeria Sztuki Muzycznej i Obrazu .

www.jazziliteratura.com

 ARTYŚCI & wydarzenie towarzyszące

PHILLIP BRACKEN (Australia)
Phillip Bracken. Znakomity australijski wokalista, gitarzysta, singer-songwriter, obecnie mieszkający w Polsce. Jego muzyka jest jak meandrujący duch - zawiera elementy soulu alternatywnego, indie roots, bluesa i folku, kierowane rytmicznym i hipnotycznym stylem gitarowego grania. Wszystko to wzbogacone sugestywnym głosem, unoszącym słuchaczy w eter, aby po chwili, jeszcze w tej samej linijce piosenki, szybko sprowadzić ich z powrotem na ziemię.
Bracken nagrał swój debiutancki minialbum w 2008 roku w Sydney, pod kierunkiem gitarzysty i producenta Petera Northcote’a. Niezależnie wydany „Everything Looks Better in Candlelight” szybko zwrócił na siebie uwagę w Europie po emisji radiowej i porównaniach do znanych artystów takich jak Roy Harper, Ben Harper, Neil Young, Jeff Buckley, Nick Drake czy David Gray. Wzbudził wystarczające zainteresowanie, by ściągnąć w 2012 roku Brackena do Europy, gdzie został przedstawiony polskiej ikonie etno jazzu Jackowi Mielcarkowi. Po tym, jak próbne nagranie, nazwane później the Opole Session, zostało przekazane polskiemu multiinstrumentaliście, entuzjastyczna reakcja Mielcarka na to nowe brzmienie doprowadziła do zwołania trzech wschodzących gwiazd polskiej sceny muzycznej i tym sposobem Bracken znalazł się w Radiu Opole nagrywając album na żywo.

Nagranie i ciąg koncertów skłoniły Brackena i jego rodzinę 10 miesięcy później do przeprowadzki do Polski. „Jestem synem migrantów. Od dzieciństwa stale się przenosiłem i nie potrafię powiedzieć, gdzie jest moje miejsce.” To stwierdzenie odbija się echem w różnorodności jego dźwięków. Liczne koncerty w Australii i jego nowym domu – Polsce pozwoliły Brackenowi zdobyć w Europie zwolenników jego solowych koncertów, co przekłada się również na występy na festiwalach i tournée w Niemczech, Portugalii, Włoszech, Czechach i oczywiście Polsce.

PIOTR SCHMIDT QUARTET feat. WOJCIECH NIEDZIELA / TRIBUTE TO TOMASZ STAŃKO
Wybitny trębacz jazzowy Piotr Schmidt wraz ze znakomitym pianistą Wojciechem Niedzielą, oraz sekcją rytmiczną czołowego tria RGG, Krzysztofem Gradziukiem (perkusja) i Maciejem Garbowskim (kontrabas), stworzyli autorski program muzyczny, który znalazł się w najnowszym albumie kwartetu „Tribute to Tomasz Stańko”. Album będący ukłonem i hołdem dla zmarłego giganta polskiego jazzu – Tomasza Stańko miał ogólnopolską premierę 7 grudnia 2018 roku.

Piotr Schmidt ma na swoim koncie jedenaście wydanych, autorskich płyt w tym trzy z zespołem Piotr Schmidt Electric Group (Schmidt Electric). Od siedmiu lat notowany jest w pierwszej czwórce jako „najlepszy trębacz jazzowy roku” w ankiecie Jazz Top magazynu Jazz Forum. W 2015 roku był trzeci w tej kategorii. Współpracował m.in. z takimi muzykami jak: Walter Smith III, Alex Hutchings, Ernesto Simpson, Zbigniew Namysłowski, Jan Ptaszyn Wróblewski, Henryk Miśkiewicz, Grzegorz Nagórski, Dante Luciani, Maciej Sikała, Piotr Baron, Wiesław Pieregorólka, Grzech Piotrowski, Wojciech Karolak, Wojciech Myrczek, Apostolis Anthimos, Marek Napiórkowski, Dominik Wania, Paweł Kaczmarczyk, Paweł Tomaszewski, Kazimierz Jonkisz, czy Michał Barański.

PIANOHOOLIGAN PIOTR ORZECHOWSKI
Pianista, improwizator, kompozytor. Absolwent Berklee College of Music. Laureat wielu prestiżowych nagród i wyróżnień, przez krytykę okrzyknięty „najbardziej kreatywnym i bezkompromisowym artystą młodego polskiego jazzu”. Po głośnym zwycięstwie na szwajcarskim Montreux Jazz Solo Piano Competition 2011 występuje na całym świecie, a każda jego płyta staje się wydarzeniem. Jego twórczość, stanowiąca syntezę gatunków, wymyka się prostym klasyfikacjom i nie daje zaszufladkować. Piotr Orzechowski porusza się z powodzeniem na gruncie muzyki klasycznej i improwizowanej, nierzadko zacierając ich granice. Tak było w przypadku okrzykniętego sensacją fonograficzną debiutu płytowego pt. „Experiment: Penderecki” (Decca/Universal, 2012), będącego próbą znalezienia rdzenia stylu K. Pendereckiego poprzez przełożenie warstwy orkiestrowej jego utworów na fortepian solo. Drugi album „15 Studies for the Oberek” (Decca/Universal, 2014), twórczo analizujący poszczególne elementy polskiego tańca – oberka, również łączył gatunki muzyki ludowej, współczesnej i jazzu. Ostatnie, 2-płytowe wydawnictwo „24 Preludes & Improvisations” (Decca/Universal, 2017)  stanowi zaś odważną próbę analizy idiomu improwizacji, jest też swoistym podsumowaniem dotychczasowej działalności artysty.

Oddzielna ścieżka jego dokonań to High Definition Quartet, z którym rozszerza koncepcję wykonawczą zespołu jazzowego, co znalazło wyraz na płytach „Hopasa” (2013), „Bukolik” (2015), „Dziady” (2019). Piotr Orzechowski występuje jako solista w repertuarze klasycznym z wiodącymi polskimi orkiestrami, m.in. Sinfonią Varsovią, Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach, Polską Orkiestrą Radiową, czy Orkiestrą Kameralną AUKSO.  Współpracował z gigantami muzyki współczesnej, jak Philip Glass czy Krzysztof Penderecki. Występował z wybitnymi postaciami światowego jazzu, takimi jak Randy Brecker, Avishai Cohen, Victor Mendoza, czy Jacek Kochan. Ma na swoim koncie projekty z osobowościami świata muzyki popularnej, jak Adrian Utley z Portishead, Skalpel, czy Natalia Nykiel. Koncertował również z innymi, oryginalnymi twórcami jak Agata Zubel, Carlos Zíngaro, Oleś Brothers, Ganavya, Dorota Miśkiewicz , Michał Urbaniak, William Basinski, Fennesz, czy Krzysztof Knittel.

PAWEŁ BRODOWSKI O TYRMANDZIE i JAZZIE
Wolność Czytania i Jazz&Literatura zapraszają na spotkanie z redaktorem naczelnym Jazz Forum, Pawłem Brodowskim o Tyrmandzie i Jazzie.

Rok 2020 został ogłoszony Rokiem Leopolda Tyrmanda z okazji setnej rocznicy urodzin legendarnego pisarza i publicysty. Autor „Złego” i „Dziennika 1954”, lider polskiego ruchu jazzowego, ikona Warszawy lat 50., kontestator PRL-owskiej rzeczywistości czy kolorowy ptak PRL…. Barwna postać Leopolda Tyrmanda przywodzi wiele skojarzeń, ale my skupimy się w naszej opowieści na jazzowych wspomnieniach o nim. Tyrmand, wielki popularyzator jazzu w Polsce, bez którego nie byłoby I Festiwalu Muzyki Jazzowej w Sopocie i, w pewnym sensie, festiwalu Jazz Jamboree, autor „U brzegów jazzu” (1957) - pierwszej polskiej książki o jazzie.

Paweł Brodowski – legenda polskiej krytyki muzycznej, od 40 lat redaktor naczelny miesięcznika Jazz Forum. W młodości był muzykiem – najpierw kontrabasistą, później gitarzystą basowym, a jego pierwszym zespołami były Chochoły oraz Czterech, a następnie utworzony z Czesławem Niemenem Akwarele, z którym Brodowski nagrał w 1967 album „Dziwny jest ten świat”.  O związkach Leopolda Tyrmanda z jazzem, a także o trwającej kilka lat jego korespondencji z Leopoldem Tyrmandem i ostatnim przed śmiercią wywiadzie Tyrmanda Paweł Brodowski opowie nam na spotkaniu w chorzowskiej Galerii Sztuki Muzycznej i Obrazu.

JAN PTASZYN WRÓBLEWSKI SEXTET / KOMEDA. MOJA SŁODKA EUROPEJSKA OJCZYZNA

PTASZYN. Jan Ptaszyn Wróblewski (ur. 27.03.1936 r.) Legenda polskiego jazzu, wybitny saksofonista (tenor, baryton), kompozytor, aranżer, dyrygent, lider, dziennikarz radiowy, czołowy przedstawiciel jazzu mainstreamowego w Polsce. Grał w zespołach Krzysztofa Komedy i Andrzeja Trzaskowskiego. W 1958, jako jedyny Polak, zaproszony do składu orkiestry Newport International Youth Band, z którą wystąpił w USA. Kierował zespołami: SPPT Chałturnik, Mainstream, Grand Standard Orchestra, Kwartet Jana Ptaszyna Wróblewskiego, New Presentation, Very Special Blend Orchestra, Joint Venture, Made in Poland. Uhonorowany w 2006 roku statuetką Fryderyka za całokształt działalności artystycznej.

KOMEDA. Moja słodka europejska ojczyzna. Muzyczna wizja zjednoczonej Europy w dziele Krzysztofa Komedy zinterpretowanym po 50 latach przez Jana Ptaszyna Wróblewskiego. Projekt przygotowywany był przez wiele lat i jest swoistym salutem oddanym Komedzie. Komeda w 1967 roku wydał w Niemczech jedną ze swych najsłynniejszych płyt – „Meine Süsse Europäische Heimat – Dichtung Und Jazz Aus Polen”, łączący polską poezję, wiersze m.in. Szymborskiej, Miłosza, Herberta, Baczyńskiego, Różewicza i Przerwy-Tetmajera (przełożone na niemiecki przez Karla Dedeciusa) z polską muzyką. Zawarty na niej materiał stał się tematem, który Ptaszyn postanowił przerobić na swój styl dla sekstetu. Pierwotnie całość przygotowano do widowiska z udziałem Andrzeja Seweryna, recytującego wiersze. Jeszcze w trakcie prac zdecydowano się na opracowanie i nagranie wersji instrumentalnej. Punktem kulminacyjnym stało się wydanie albumu płytowego „Komeda. Moja słodka europejska ojczyzna”. Płyta zyskała miano jednej z najlepszych i najważniejszych w 2018 roku.

Sekstet Jana Ptaszyna Wróblewskiego, założony 25 lat temu, to same znakomite nazwiska. W Chorzowie zespół wystąpi w składzie: Jan Ptaszyn Wróblewski (saksofon tenorowy), Henryk Miśkiewicz (saksofon altowy), Robert Majewski (trąbka), Wojciech Niedziela (fortepian), Sławomir Kurkiewicz (kontrabas) i Marcin Jahr (perkusja).

RGG / REMEMBERING KOSZ
Remembering Kosz to specjalny projekt koncertowy tria RGG poświęcony pamięci zmarłego tragicznie w 1973 roku młodego, bo zaledwie 29-letniego, pianisty Mieczysława Kosza. Jego pianistyka łączyła się z tradycjami muzyki romantycznej i charakterystycznymi nawiązaniami melodycznymi odnoszącymi się do polskiego folkloru. Koncepcja jego gry, niezwykle impresjonistyczna i nie podlegająca żadnym kryteriom, wiązała się jednoznacznie z faktem, że często jego kompozycje brzmiały bardzo swobodnie.

W palecie kilkunastu rozpoznawalnych w kraju jazzowych triów fortepianowych zespół RGG zajmuje szczególną pozycję. Powstała w 2001 roku formacja od 2013 roku działa w składzie: Łukasz Ojdana (fortepian), Maciej Garbowski (kontrabas), Krzysztof Gradziuk (perkusja). Cała trójka to absolwenci Instytutu Jazzu Akademii Muzycznej w Katowicach. To muzycy o sporym doświadczeniu, z dorobkiem, który potwierdzają nagrody, wyróżnienia i stypendia. Ich zainteresowania sięgają daleko poza jazz i poza muzykę, są artystami o wyjątkowej, rzadko spotykanej świadomości tego, co robią i do jakiego celu dążą. Sytuują się wyraźnie w przestrzeni nie tylko jazzu, ale też współczesnej muzyki improwizowanej o proweniencji europejskiej.

Łukasz Ojdana, Maciej Garbowski i Krzysztof Gradziuk z niespotykaną konsekwencją i uporem tworzą własną wizję przestrzeni muzycznej, która w oczywisty sposób przekracza granice jazzu. Muzycy nie rzucają na szalę wszystkich atutów, nie biorą udziału w jazzowych wyścigach, oczekując od nas, słuchaczy, że całą resztę dopowiemy bądź zinterpretujemy sami.

Organizatorzy & Współorganizatorzy
Miejski Dom Kultury Batory, NewTalentsResources jazz&literature, Chorzów,
Chorzowskie Centrum Kultury, Siemianowickie Centrum Kultury, Park Tradycji, Wolność Czytania, Galeria Sztuki Muzycznej i Obrazu

Patroni medialni
Jazz Forum, JazzPress RadioJAZZ.FM, Radio FM, blog Polish Jazz, Chorzów Miasto Kultury, Ether Jazzu