Finding Gabriel

Brad Mehldau

Poczynania prezydenta USA Donalda Trumpa to źródło nieustannego niepokoju. Brad Mehldau do tej pory nie miksował muzyki z polityką, ale właśnie ciężki szlag go trafił. I jakiż to jest piękny gniew!
Z okładki albumu macha do nas Trump-różowy putto. Ale to taki żart przez łzy, bo na tym samym obrazku niesławny Trumpowski slogan „Make America Great Again” został wpisany w krwawą, deszczową chmurę. Inny cytat z Trumpa – „Build That Wall!” – skandowany przez prezydenta USA i tłum jego zwolenników jest swoistym refrenem The Prophet Is a Fool, centralnego utworu na płycie. Utworu rockowego, agresywnego i wielowątkowego, ze słowną narracją, szalonym solem saksofonu, liryczną partią fortepianu i finezyjnym aranżem na „klasyczną” sekcję drewnianych instrumentów dętych. Tytuł kompozycji, wściekła forma oraz towarzyszący jej cytat z biblijnej księgi Ozeasza („Głupcem jest prorok, a mąż natchniony szaleje. Tak jest z powodu wielkiej winy twojej i ogromu twojej wrogości”) mówi chyba wszystko o stosunku Mehldaua do osoby i działalności Trumpa. Ale że mamy do czynienia nie tylko z wybitnym muzykiem, ale i wytrawnym myślicielem. „Finding Gabriel” wznosi się wysoko ponad poziom doraźnej publicystyki.

Kolejne utwory to ilustracja filozoficznych i egzystencjalnych problemów, z jakimi zmaga się Mehldau (tak przynajmniej wynika z autobiograficznych wynurzeń artysty publikowanych przez wytwórnię przed premierą), dźwiękowa adaptacja myśli zaczerpniętych ze Starego Testamentu: Psalmów, ksiąg Koheleta, Ozeasza, Daniela i Hioba. Jest to dzieło odległe od typowo jazzowych (solowych, w autorskim triu i pobocznych projektach) poczynań pianisty – dzieło znakomite pod względem muzycznej koncepcji, kompozycji i wykonania.

Mehldau gra na fortepianie, ale częściej na szpanerskich, vintage’owych klawiszach, a jego najważniejszym współpracownikiem jest perkusista Mark Guiliana, partner z duetu Mehliana. Jeśli ktoś uzna, że „Finding Gabriel” to swoista kontynuacja albumu „Taming The Dragon”, ten nie będzie w błędzie. I podobnie jak w przypadku słynnej (wiem, wiem, nie przez wszystkich cenionej i lubianej) poprzedniczki, też mamy do czynienia z amalgamatem jazzu, rocka, muzyki dawnej, współczesnej kameralistyki, eksperymentalnej elektroniki, soundtracku filmowego, piosenki literackiej, itd.).

„Finding Gabriel” jest jednak dziełem bardziej uporządkowanym i konsekwentnym. To wynik procesu nagraniowego: najpierw były na poły improwizowane sesje z Guilianą, potem liczne dogrywki (wokali, solówek, partii zespołowych) i skomplikowana, głęboko ingerująca w materię post-produkcja. W efekcie, jeśli zdarzają się tu momenty słabsze, to tylko dlatego, że sąsiadują z fragmentami wprost bajecznymi. Born to Trouble, najbardziej pogodny utwór na płycie, nieodparcie kojarzy mi się z filmowymi melodiami Michela Legranda czy Ennio Morricone, ale jego fundamentem są… fugi Bacha. To wyczyn człowieka-orkiestry, bo Mehldau zagrał tu na wszystkich instrumentach, a do tego zaśpiewał efektowną, wielogłosową partię. No i jeszcze emocjonalna kulminacja tego albumu: Make It All Go Away, czyli piosenka, która zaczyna się niewinnie i sielankowo, a kończy wyśpiewaną przez Kurta Ellinga apokaliptyczną wokalizą.

Autor: Adam Domagała