Live In Berlin 1971

Weather Report

Aż trudno w to uwierzyć, ale oficjalna dyskografia Weather Report zawierała do tej pory zaledwie cztery albumy koncertowe. Dzięki wydawnictwu GAD Records ukazała się teraz, po latach, piąta pozycja – poziomem zupełnie nie odstająca od pozostałych. Ranga wydania tego materiału jest oczywista, a jego wagę podnosi też wyjątkowość kilku faktów – jest to bowiem jedyny album, na którym spotykają się znakomici perkusiści Alphonse Mouzon i Dom Um Romão (na późniejszym o kilka miesięcy koncertowym albumie z Tokio Mouzona zastąpi już Erik Gravatt). To także jedyne nagranie, na którym wystąpili zaproszeni na ten występ 3 września 1971 roku w Berlinie Zachodnim goście: Eje Thelin, Alan Skidmore i John Surman.

Album wypełnia sześć kompozycji Zawinula, cztery Vitouša, dwie Shortera i jedna wspólna – w tym takie klasyki jak Directions czy Orange Lady. To niesamowite, jak olbrzymie spektrum stylistyczne pokrywała muzyka wczesnego Weather Report. I Would Like to Tell to fenomenalne rozwinięcie estetyki z „Bitches Brew”Milesa Davisa. Elementy muzyki świata wkradają się między innymi do Moto Grosso Feio. Tradycyjne swingowe partie w Directions i Eurydice sąsiadują z eksperymentami sonorystycznymi w Sunrise, a ciężki rock w Umbrellas jest kapitalnym dramaturgicznym kontrapunktem dla impresjonistycznych Early Minor i Morning Lake.

Weather Report wciąż było wtedy młodym zespołem w okresie swoich najodważniejszych eksperymentów, ale po wydaniu pierwszej płyty okrzepłych już w bardzo konkretną koncepcję. Jak odnajdywali się w niej zaproszeni na koncert goście? Słychać ich w czterech kilkunastominutowych utworach: Sunrise, Directions, Moto Grosso Feio i Dr. Honoris Causa. Chętnie odwiedzający swego czasu festiwal Jazz Jamboree szwedzki puzonista Eje Thelin gra najbardziej tradycyjnie, ale samym tembrem swego instrumentu – dęte blaszane nieczęsto pojawiały się w nagraniach Weather Report – nadaje brzmieniu grupy swoistego ciepła. Bardzo może się podobać pewna, ekspresyjna gra Alana Skidmore’a, saksofonisty pełniącego na brytyjskiej scenie rolę pomostu między tradycją jazzowego tenoru a freejazzowymi eksperymentami. Najbardziej chyba pasuje do filozofii Weather Report John Surman. Zwłaszcza na sopranie Anglik odchodzi w improwizacjach od typowej dramaturgii jazzowej solówki, gra w sposób nieprzewidywalny i z poszanowaniem zdarzeń w tle (choć świetny jest też w tradycyjnej, ognistej partii na barytonie w Dr. Honoris Causa).

Aranżacje gościnnej sekcji dętej są dość swobodne i nieprzesadnie rozbudowane, ale jednak są – niekiedy całkiem soczyste, dające przedsmak tego, co mogłoby się stać, gdyby muzykę tej supergrupy oprawić w potężne brzmienia nowoczesnego big bandu. A takie momenty, jak kolektywna improwizacja trójki saksofonistów w Moto Grosso Feio należą do powodów, dla których ten materiał należało wreszcie wydać.

Rozpisywanie się na temat samego Weather Report z najlepszych lat działalności zespołu jest nietaktem. Czy trzeba podkreślać wybitną pod względem melodycznym, ale też rytmicznym grę Vitouša? Wszechstronną, ale i naznaczoną indywidualnym rysem pracę Mouzona, chyba najbardziej niedocenionego perkusisty ery fusion? Elokwentną wszędobylskość elektrycznego fortepianu Zawinula? Oczywisty już wtedy geniusz Shortera? „Live In Berlin 1971”to świetnie nagrany dokument działalności jednego z najważniejszych zespołów w historii w jego absolutnym prime timie.

Tomasz Gregorczyk