Spirit Control

Jef Neve

Jef Neve to pianista i kompozytor niepospolity, intrygujący. To, co dzieje się w jego muzyce, odbiega od zwyczajowych rozwiązań fakturalnych i wymyka się stylistycznym ustaleniom. Wprawdzie można by dociekać w jego kompozycjach różnych wpływów estetycznych, np. folkloru bliskowschodniego, rozwiązań neoromantycznych, jazzu i wyrafinowanego popu, ale i tak niewiele by to mówiło o istniejących tam realiach akustycznych.

Neve, zwłaszcza w Belgii, jest wysoko cenionym artystą, cieszącym się zasłużoną estymą, a „Spirit Control”to jego najnowsza propozycja fonograficzna. Wiele elementów na tej płycie jest nietypowych, ale przekonujących. Swoje utwory Neve nazywa pieśniami (songs). To ciekawe, bo na krążku, wśród zamieszczonych dwunastu, znajduje się tylko jedna kompozycja wokalno-instrumentalna. Myślę, że Neve podpisuje się tym samym pod przeświadczeniem wybitnego kompozytora romantycznego, Felixa Mendelssohna, autora „Pieśni bez słów”, że pozbawione treści werbalnej przesłanie może wywoływać emocje i uczucia, podobne do tych, jakie powstają w wyniku przekazów słownych. I moim zdaniem, muzyką to udowadnia.

Drugim, pozytywnym zaskoczeniem jest częste, niemal perkusyjne traktowanie klawiatury przez Nevego. Ta efektowna rytmizacja przypomina, że fortepian to także szczególny przedstawiciel idiofonów. Neve potrafi być jednak także bardzo liryczny, np. akompaniując wokaliście, Samowi Sparro, we wspólnie napisanej z nim piosence Caterpillar. Sięga wtedy do wzorców pianistyki klasycznej i przejmująco prowadzi dźwiękową narrację, korzystając po mistrzowsku z rubata. Interesujące są aranżacje utworów. Fortepian pełni w nich najczęściej rolę pierwszoplanową, ale sekcja instrumentów smyczkowych stanowi wobec niego równorzędny nieomal kontrapunkt melodyczny i harmoniczny.

Kwintet doskonale też sobie radzi z silnie zrytmizowanymi motywami, zwyczajowo pisanymi dla sekcji instrumentów dętych. A z kolei aerofony pełnią w opracowaniach przeważnie funkcje solistyczne, albo sonorystyczne. Album Jefa Nevego uznaję za znaczące dokonanie w muzyce naszych czasów.

Autor: Piotr Kałużny