Wytwórnia: ECM New Series 2640 (dystrybucja Universal)
24 transkrypcje utworów J.S. Bacha
Muzycy: Fred Thomas, fortepian; Aisha Orazbayeva, skrzypce; Lucy Railton, wiolonczela
Recenzja opublikowana w Jazz Forum 1-2/2022
W trakcie nagrywania albumu „Three Or One” Fred Thomas wystąpił w podwójnej roli: jako pianista oraz autor transkrypcji utworów J.S. Bacha na trio smyczkowe. Do udziału w nagraniu zaprosił skrzypaczkę Aishę Orazbayevą oraz wiolonczelistkę Lucy Railton. Obie wykonawczynie specjalizowały się wcześniej w muzyce współczesnej i według słów samego Thomasa, ten właśnie fakt skłonił go do zaproponowania im współpracy: pianista był ciekawy, w jaki sposób ich szczególne, sonorystyczne wyczulenie na barwę dźwięku zadziała w zderzeniu z bachowską estetyką.
W albumie znalazły się transkrypcje utworów pochodzących w większości ze zbioru „Orgelbüchlein” zawierającego opracowania chorałów ułożone według porządku roku liturgicznego. Oprócz tradycyjnego potraktowania melodii chorałowej jako cantus firmus, każde z opracowań bachowskiego zbioru stanowi samodzielną miniaturę odzwierciedlającą nastrój i charakter wykorzystanego tekstu. Sporo miejsca na płycie zajmują przeróbki arii pochodzących z kantat: np. aria Jesu, meines Todes Tod z kantaty „O heil’ges Geist- und Wasserbad” skomponowanej na Niedzielę Świętej Trójcy czy też aria Weichet nur, betrübte Schatten z kantaty pod tym samym tytułem przeznaczonej do wykonywania podczas ślubów.
Fred Thomas, opracowując utwory Bacha na trio smyczkowe, skoncentrował się na samodzielności poszczególnych głosów, akcentując tym samym pierwiastek polifoniczny. Niebagatelne znaczenie ma także zróżnicowanie barwy trzech instrumentów, które doskonale tę polifonię wydobywa i podkreśla. Pamiętać należy, że w czasach Bacha nie zawsze utożsamiano dany utwór z konkretnym instrumentem. Przykładowo, jego zbiór „Kunst der Fuge” nie zawiera jakiejkolwiek wskazówki dotyczącej instrumentarium. Tym bardziej należy doceniać współczesne transkrypcje dzieł bachowskich, dzięki którym na światło dzienne wydobyte zostają nieznane dotąd cechy i bogactwo dźwiękowe tej muzyki.
Brzmienie fortepianu, skrzypiec i wiolonczeli wypada w połączeniu z dziełami Bacha dostojnie i majestatycznie, w sposób niezwykle uduchowiony przybliżając nam kolejne liturgiczne treści. Płyta jest doskonałą propozycją na zbliżający się Adwent: w nastroju skupienia i religijnej zadumy przeprowadzi nas przez okres oczekiwania na radosne Boże Narodzenie.
Autor: Aleksandra Andrearczyk