FESTIWAL NOWA MUZYKA ŻYDOWSKA – II EDYCJA

Miron Zajfert

31 marca br. rozpocznie się w Warszawie Festiwal Nowa Muzyka Żydowska, którego credo zawarte jest w słowach Davida Krakauera: „Możesz czerpać z tradycji, ale musisz robić swoje. Musimy iść z duchem czasu i nie zmieniać muzyki żydowskiej w muzeum”.

Dlatego też Festiwal pulsuje nowymi brzmieniami, gatunkami i trendami muzycznymi, pulsuje nierzadko radykalną estetyką i wrażliwością młodych artystów, omijając szerokim łukiem skansen wtórnych stylizacji.

Dzień pierwszy – 31 marca

godz. 20.00 w warszawskiej Synagodze im. Nożyków (ul. Twarda 6) koncert inaugurujący Festiwalu. Wystąpią: Boris Malkovsky i Dafô Quartet.

Boris Malkovsky – urodzony w Odessie, kompozytor poszukujący brzmień żydowskich XXI wieku, wirtuoz akordeonu, obywatel świata.

Dafô Quartet (Justyna Duda - skrzypce, Danuta Augustyn - skrzypce, Aneta Dumasowska – altówka, Anna Armatys - wiolonczela) – światowej sławy krakowski kwartet smyczkowy. Przedstawią program „Time Petah–Tiqva”, który powstał na zamówienie nowojorskiej wytwórni płytowej legendarnego Johna Zorna  – Tzadik Records i został wydany w ramach serii Radykalna Kultura Żydowska. Stanowi on absolutnie    spełnione połączenie żydowskiej tradycji z klasyką, ocierającą się o wręcz jazzowe improwizacje. 

godz. 23.00 w klubie festiwalowym „Skład butelek” (ul. 11 Listopada 22) jam session, w którym zapowiadają swój udział festiwalowi goście (m.in. Boris Malkovsky, Mikołaj Trzaska, Jorgos Skolias i inni).

Dzień drugi – 1 kwietnia
NoveKino Praha

W NovymKinie Praha (ul. Jagiellońska 26), które stoi w samym sercu dawnej żydowskiej części dzielnicy – dwa wydarzenia koncertowe:

godz. 19.00 – AutorYno (Francja). Ich muzykę można określić jako nieokiełznany klezmer-rock-fusion. Pełna jest młodzieńczej gitarowej energii połączonej ze smakiem żydowskiej tradycji. O liderze formacji, gitarzyście i kompozytorze Davidzie Konopnickim John Zorn powiedział: „David jest pionierem nowej żydowskiej muzyki, pełnej rockowej pasji, otwartej na świeże, oryginalne brzmienia”.

godz. 21.00 – Jorgos Skolias i Oleś Duo – „Sefardix”
Kreatywny charakter Festiwalu podkreślają projekty muzyczne inspirowane Festiwalem i specjalnie dla niego przygotowane. Taki właśnie jest „Sefardix”.

Jorgos Skolias – charyzmatyczny wokalista jazzowy. Magia barwy idzie w parze z niebywałą skalą jego głosowych możliwości. Doskonale opanował technikę równoległego prowadzenia trzech głosów. Wszystko to razem sprawia, że niemożliwe staje się możliwe, a przekraczanie granic wokalnych jest czymś oczywistym.

Oleś Duo (Marcin Oleś i Bartłomiej Brat Oleś) to rzadko spotykana w jazzie formacja składająca się z kontrabasu i perkusji. To przełamujące stereotypy udowodnienie, że te dwa instrumenty wystarczą by stworzyć muzykę kompletną, pełną energii i niespotykanych brzmień, gęstą od emocji, a zarazem oszczędną w swoim pięknie.

Wspólnie przygotowali projekt oparty na głęboko osadzonych w śródziemnomorskiej mozaice kulturowej sefardyjskich pieśniach śpiewanych      przez greckich Żydów w XIX i na początku XX wieku.

godz. 23.00  klub festiwalowy „Skład butelek” – koncert młodej, warszawskiej formacji Daktari.
Ich muzyka to organiczna fuzja noise’owej energii z jazzowymi improwizacjami odwołująca się do muzyki klezmerskiej. Właśnie nagrali swoją debiutancką płytę. Pochodzące z niej, autorskie kompozycje, przedstawią festiwalowej publiczności. Daktari tworzą: Olgierd Dokalski - trąbka, Mateusz Franczak - saksofon, Miron Grzegorkiewicz - gitara, Maciej Szczepański - bas i Robert Alabrudziński - perkusja.

Dzień trzeci – 2 kwietnia
NoveKino Praha  (ul. Jagiellońska 26)

godz. 19.00 Drugi specjalny projekt festiwalowy „Zikaron Lefanaj” (hebr. „Pamięć przede mną”) – przygotowany przez Mikołaja Trzaskę i jego kwartet klarnetowy Ircha, w którym obok lidera grają: Paweł Szamburski, Michał Górczyński i Wacław Zimpel.

Mikołaj Trzaska tak mówi o swoim projekcie: „Będą to specjalnie na Festiwal skomponowane utwory. Chciałbym w nich podjąć zerwaną w czasie wojny nić muzyki żydowskiej. Usłyszeć jak brzmi ona współcześnie. Przygotowany materiał w całości dedykuję bohaterom i ofiarom powstawia w warszawskim gettcie. Chciałbym przez moją muzykę osiągnąć inną optykę widzenia pamięci – pamięć przede mną”.

Projekt powstał dzięki Muzeum Historii Żydów Polskich.

godz. 21.00 – Daniel Kahn i Psoy Korolenko – „The Unternationale”
Klezmersko-kabaretowo-punkowy projekt jest efektem współpracy rosyjskiego poety-barda Psoya Korolenko z amerykańsko-niemieckim autorem tekstów, punkowcem i klezmerem Danielem Kahnem. „The Unternationale” to kwintesencja estradowej żywiołowości osadzona w ramach post-brechtowskiego kabaretu. Daniel z Psoyem śpiewają piosenki po rosyjsku, angielsku, niemiecku, hebrajsku i w jidysz. Swoistej mieszance językowej towarzyszy mieszanka stylów i gatunków: obok rewolucyjnych pieśni Bundu chasydzkie niguny, obok armijnego folkloru z czasów carskich zagrana na klezmerską nutę „Sympathy for a Devil” Rolling Stonesów. Artyści z dużą kulturą i szacunkiem do tradycji łączą elementy parodii, ironii i eklektyzmu. Ich program jest współczesną fantazją o starym i nowym, ojczystym i obcym, lokalnym i wielonarodowym, a na koniec – o sobie i innych. Naprawdę świetna zabawa.

godz. 23.00 Klub festiwalowy „Skład butelek” (ul. 11 Listopada 22)
– zamykające Festiwal zdarzenie  muzyczne: solowy koncert Raphaela Rogińskiego. 
Rogiński – gitarzysta, kompozytor, autor muzyki teatralnej, lider wielu intrygujących artystycznie projektów, badacz tradycji i guru polskiej sceny nowej muzyki żydowskiej. Koncert będzie premierową prezentacją nowego projektu Raphaela – „muzyka jidysz na gitarę”. Utwory tradycyjne, niezwykle współcześnie opracowane przez artystę oraz własne, inspirowane tradycją kompozycje.

Na wszystkie wydarzenia Festiwalu wstęp wolny.

Odbiór bezpłatnych wejściówek na koncerty w NowymKinie Praha w kasie Kina w dniach koncertów tj. 1-2 kwietnia.

Gorąco zapraszam
Miron Zajfert
Dyrektor Artystyczny Festiwalu NMŻ