Arkadi Pietrow

Aleksiej Bataszew

Jego ojciec, Jewgienij Pietrow, śpiewał barytonem w Jełochowskim Chramie, głównej cerkwi Rosji w tamtych czasach. Jeden z ośmiu braci ojca, Stepan (pseudonim Skitalec), był znanym i wybitnym literatem, eseistą, poetą, autorem m.in. popularnego walca Na stokach Mandżurii, był przyjacielem Szalapina, Gorkiego, a nawet Lenina, który u niego nocował i cytował go w swojej publicystyce.

Arkadi Pietrow urodził się 6 marca 1936 roku w Moskwie. Ukończył Konserwatorium Moskiewskie w klasie jednego z największych muzykologów – Leo Mazela. Swoją pracę dyplomową poświęcił analizie I Koncertu Skrzypcowego Szostakowicza.

Już wcześniej Arkadi zapalił się do jazzu i pisał do gazetki studenckiej artykuły o jazzie, przytaczając argumenty na jego poparcie. Z tego prawdopodobnie powodu władze konserwatorium nie pozwoliły mu przystąpić do aspirantury.
Pamiętam, jak przyszedł po raz pierwszy do Leonida Perewerziewa, wówczas najlepszego znawcy jazzu, myślę, że nie tylko w ZSRR. Leonid zadzwonił do mnie przed tym spotkaniem, natychmiast przybiegłem do niego i też poznałem Arkaszkę, miłego, szczerego chłopaka, dobrego znawcy muzyki klasycznej, ale mającego również pojęcie o jazzie. Okazał się bardzo zdolnym uczniem i wkrótce swobodnie operował imionami jazzmanów i nazwami stylów. Będąc u niego zauważyłem, że ściany w toalecie oklejone były zestawieniami nazwisk amerykańskich trębaczy, puzonistów, pianistów, basistów, perkusistów, saksofonistów altowych, tenorowych i barytonowych, podzielonych w dodatku na odpowiednie style.

Nie mając lepszej drogi, Arkadi poszedł do Radia Wszechzwiązkowego, gdzie został przyjęty do Głównej Redakcji Młodzieżowej, i od razu zaczął się zajmować jazzem: nagrywał w studiu radiowym zespoły jazzowe i rockowe. Jeden z kompozytorów jazz-rockowych Aleksandr Gradski pamięta, że Pietrow dał wielu zespołom możliwość robienia nieodpłatnie nagrań studyjnych. Zebrał ogromną kolekcję fachowych nagrań i na jej bazie w 1965 roku uruchomił pierwszą w kraju regularną (co piątek) audycję „Club Metronom”, w której uczestniczyli jeszcze Perewerziew i ja. Przechowałem do dziś rękopisy i scenariusze tych audycji. Ponad sto 45-minutowych audycji cieszyło się olbrzymim powodzeniem na całym terenie ZSRR, niektórzy nagrywali je na rzadkie w tamtych latach magnetofony. Na audycjach tych wychowało się wielu radzieckich słuchaczy, setki dziennikarzy i redaktorów. Program ten został zawieszony przed wypadkami czechosłowackimi w 1968 roku.
Jednocześnie wszystkie trzy prowadzące osoby zostały zaproszone do Muzeum Politechniki na prelekcje i debaty o jazzie, które wtedy były nie mniej popularnie niż wieczory ze znanymi poetami.

Tym czasem Pietrow został przyjęty do Związku Kompozytorów ZSRR. Ale stosunki miedzy gronem radzieckich kompozytorów a Pietrowem, który wprowadzał jazz nowoczesny, szybko uległy pogorszeniu: rozeszły się pogłoski, że „nasz czołowy znawca uznaje tylko jazz od urodzenia Pietrowa”. Była to oczywiście wielka bzdura. Arkadi uwielbiał każdy rodzaj jazzu – stary i nowy, rosyjski, polski, amerykański, jakikolwiek.

Pamiętam, jak w 1969 roku razem witaliśmy Willisa Conovera na lotnisku moskiewskim, co zostało uwiecznione na fotografii. Nie zapomnę nigdy, jak latem 1985 roku byliśmy w Witebsku na festiwalu jazzowym, z którego wyrósł z czasem mamuci zlot Słowiański Bazar.

Pietrow bardzo lubił Polaków i polski jazz, często bywał w Polsce na Jazz Jamboree i innych festiwalach. Trochę mówił po polsku. Miał bliskich przyjaciół – byli wśród nich Andrzej Zarębski, Marek Karewicz, Czesław Seniuch, dziennikarz, dobrze mówiący po rosyjsku. Kiedy latem zeszłego roku gościłem na festiwalu w Sopocie, wszyscy koledzy pytali mnie: co słychać u Arkaszki? Jak się czuje Pietrow?

W ostatnich latach Arkaszka wyglądał nienajlepiej. Przeszedł operację serca niemal jednocześnie z Prezydentem Jelcynem, operowała go ta sama ekipa, miał ten sam zabieg. Ale bóle serca powróciły i nawet najlepsi lekarze nie mogli go
uratować. Zmarł 8 sierpnia 2007 roku.

Aleksiej Bataszew