Freddy Cole

Paweł Brodowski

Legendarny amerykański wokalista i pianista zmarł 27 czerwca 2020 w Atlancie, Georgia.

Miał 88 lat. Jego kariera trwała prawie siedem dziesięcioleci. Musiał przez całe życie zmagać się z porównaniami do słynnego brata Nata Kinga Cole’a (który zmarł w roku 1965 w wieku 45 lat). Jego aksamitny baryton był bardziej chrapliwy, przesycony nutką bluesa. Na fortepianie Freddy grał oszczędnie, powściągliwie, był mistrzem delikatnego akompaniamentu. Jego koncerty miały aurę magii.

Lionel Frederick Coles przyszedł na świat 15 października 1931 roku w Chicago jako piąte i najmłodsze dziecko Edwarda E.J. Colesa, kaznodziei kościoła baptystów. Matka grała na fortepianie i prowadziła chór. Od niej przejęli miłość do muzyki czterej synowie: Eddie, Ike, Nat i Freddy. W ich gościnnym domu zatrzymywało się wiele sław jazzu: Duke Ellington, Fletcher Henderson, Count Basie, czy wokalista Billy Eckstine, który był dla Freddy’ego największym wzorem i inspiracją.

Na fortepianie zaczął grać mając pięć lat. Kiedy stawiał pierwsze kroki na estradzie, jego starsi bracia cieszyli się już uznaniem jako wytrawni artyści. Początkowo nie myślał o karierze muzycznej. Jego pasją był amerykański football, ale gdy doznał urazu na boisku, porzucił marzenia o sławie sportowca. Chodził do szkoły muzycznej w Chicago (Roosevelt Institute). Za namową Nata przeniósł się do Nowego Jorku, podjął studia w Juilliard School of Music, ukończył z dyplomem New England Conservatory w Bostonie (1956).

Jeszcze jako student nagrał w 1952 roku pierwszy singiel „The Joke Is On Me” (1952), a rok później kolejny, „Whispering Grass”. Udzielał się jako muzyk studyjny w sesjach takich liderów jak Earl Bostic i Benny Golson. W 1964 wydał swój debiutancki album „Waiter, Ask The Man To Play The Blues”. Przez następne dziesięciolecia nagrywał kolejne płyty i koncertował na całym świecie.

Przyspieszenie jego kariery nastąpiło, gdy Freddy był już po sześćdziesiątce. Związał się z agencją koncertową Todda Barkana i zaczął nagrywać dla wytwórni Fantasy. Zaczął wychodzić z cienia swego wielkiego brata. W 1991 roku wydał album pod tytułem „I’m Not My Brother, I’m Me” („Nie jestem swoim bratem, jestem sobą”. To był rodzaj deklaracji, manifestu niezależności. Freddy wykonywał własne utwory, słynne amerykańskie standardy, ale też nie unikał najpopularniejszych utworów z repertuaru swego brata, jak Mona Lisa czy Nature Boy.

Największe sukcesy zaczął odnosić w nowym wieku, zdobył aż cztery nominacje do nagrody Grammy za najlepsze albumy wokalne: „Merry Go Round” (2000), „Music Maestro Please” (2007), „Freddy Cole Sings Mr. B” (2010) i „My Mood Is You” (2018). Tę pierwszą wydała wytwórnia Telarc, kolejne już HighNote. Miał wspaniały zespół stałych sidemanów, wśród których wyróżniał się gitarzysta Randy Napoleon, na kontrabasie grał Elias Bailey, na perkusji Quentin Baxter, okazjonalnie jako gość specjalny saksofonista Houston Person.

W ostatnich latach Freddy Cole wielokrotnie gościł w Polsce, wzbudzając zawsze wielkie uznanie i wzruszenia słuchaczy. Występował w Sali Kongresowej w Warszawie, w Zabrzu, Łodzi, w Gdańsku, czy w Gorzowie Wielkopolskim, gdzie został przyjęty szczególnie ciepło.

Po jego występie na Festiwalu Pianistów Jazzowych w Kaliszu Tomasz Szachowski w recenzji dla JAZZ FORUM pisał: „Chociaż istnieją niewątpliwe podobieństwa w barwie głosu obu braci, to jednak głos Freddy’ego jest bardziej zachrypnięty, płaczliwy, bardziej jazzowy. To elegancki wokal, czasami przechodzący w recytację. Sposób artykulacji, muzyczne wyrafinowanie, własny styl, który wypracowywał przez lata, zjednały mu wielbicieli na całym świecie”. Był artystą wielkiej klasy.

Paweł Brodowski