Terri Lyne Carrington’s Mosaic Project

Paweł Brodowski

Muzyka jazzowa rzadko gości w szacownych murach Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie. Koncert 7. edycji z cyklu „BMW Jazz Club Prezentuje” w dniu 8 listopada był wydarzeniem niecodziennym – nie tylko ze względu na miejsce, w którym się odbywał. Był niezwykły, gdyż występowały na nim (prawie) wyłącznie kobiety, artystki reprezentujące elitę jazzową Nowego Jorku. Po raz pierwszy w Polsce przedstawiony został The Mosaic Project perkusistki Terri Lyne Carrington, nagrany na jej autorskiej płycie uhonorowanej tegoroczną nagrodą Grammy.

Wyróżnienie to było niemałym zaskoczeniem, bowiem nagrodę przyznano w kategorii wokalnej, a Terri Lyne jest przecież perkusistką. Ale z drugiej strony trudno się dziwić zachwytom, jeśli na jednym krążku śpiewają Cassandra Wilson, Dee Dee Bridgewater, Dianne Reeves, Gretchen Parlato, Esperanza Spalding, Carmen Lundy i Nona Hendryx.

Takiej konstelacji gwiazd w pełnym składzie nie udało się odtworzyć na żadnym koncercie, ale w składzie przykrojonym na możliwości trasy projekt prezentowany był tego lata na wielu liczących się festiwalach. Najpełniejszy lineup skompletowany został na Playboy Jazz Festival w Hollywood Bowl, gdzie dołączyła nawet Esperanza. Na koncercie warszawskim  śpiewały trzy wokalistki – Nona Hendryx, Carmen Lundy oraz występująca gościnnie chluba polskiego jazzu Urszula Dudziak.

Sala Opery Narodowej na 1000 osób była prawie pełna. Kwintet instrumentalny rozstawiony został szeroko na wielkiej scenie. Na lewym skrzydle przy fortepianie i keyboardzie siedziała Helen Sung – Amerykanka chińskiego pochodzenia, z tyłu stał (jedyny w tym gronie mężczyzna) izraelski basista, którego nazwiska nie zapamiętałem, miejsce po środku za potężnym arsenałem perkusji zajęła Terri Lyne, na prawym skrzydle dwuosobowa sekcja dęciaków: grająca na saksofonach Holenderka Tineke Postma i kanadyjska trębaczka Igrid Jensen.

Koncert rozpoczęła instrumentalna rozgrzewka w jazz-rockowym stylu, Mosaic Triad, w której poszczególne artystki zaprezentowały swoje możliwości. Helen Sung łączy brzmienie Hancocka i Dona Pullena z wpływami muzyki klasycznej, Tineke Postma ma chropawą barwę, natomiast Ingrid Jensen – mocny, jasny ton. Terri bębni fenomenalnie.

Wokalistki wychodziły kolejno, jedna po drugiej.  Pierwsza pojawiła się Nona Hendryx, śpiewaczka ze świata soulu i rhythm and bluesa, wykonując trzy utwory: Transformation (który otwiera płytę), Magic and Music oraz – poprzedzony odtworzonym z taśmy głosem Martina Luthera Kinga – dramatyczny song Billie Holiday Strange Fruit (którego nie ma na płycie Mosaic Project, ale jest na płycie Nony). Carmen Lundy, wokalistka stricte jazzowa o silnym głosie i ciemnym tonie przypominającym Sarę Vaughan z ostatniego okresu, zaśpiewała Unconditional Love i swoją własną pieśń Show Me a Sign. Była też
Beatelsowską Michelle w efektownej aranżacji Terri Lyne na 7/4, ale w wersji czysto instrumentalnej (na płycie śpiewa Gretchen Parlato).

Nieprzypadkowo w tym gronie znalazła się Urszula Dudziak, nasza prawdziwa nowojorska gwiazda (już w latach 70. podziwiana przez konkurentki za nowatorskie podejście do wokalistyki jazzowej). Swoim zwyczajem dała najpierw popis solo wspomagając się pogłosem i loopami elektronicznej „kuchni”, a następnie zainicjowała spontaniczny jam z pozostałymi wokalistkami i muzykami. Widownia odpowiedziała gorącą owacją. Kończył wszystko nieodwołalnie zagrany na bis w szybkim tempie Parkerowski blues Sittin’ at Bells.

Po koncercie odbył się bankiet dla VIP-ów. Wszyscy goście opuszczający gmach Opery (a było ich kilkuset) otrzymywali w prezencie firmową torbę, a w niej m.in. płytę „The Mosaic Project”, której kilka dni wcześniej próżno szukałem w EMPiKu.

Paweł Brodowski