Claude Nobs

Paweł Brodowski

Wiadomość o śmierci założyciela Montreux Jazz Festival, jednego z najsłynniejszych festiwali jazzowych na świecie, obiegła błyskawicznie cały świat. Claude Nobs zmarł w szpitalu w Lozannie w Szwajcarii 10 stycznia br. Dwa tygodnie wcześniej, 24 grudnia, doznał poważnych obrażeń w wypadku narciarskim, zapadł w śpiączkę i już nigdy nie odzyskał przytomności. Miał 76 lat.

W 1964 roku, kiedy zorganizował w Montreux pierwszy koncert Rolling Stonesów, pracował jako księgowy w biurze turystycznym. Trzy lata później założył Montreux Jazz Festival, którym kierował do końca życia. Gwiazdą pierwszego festiwalu, w którym uczestniczyło ok. 1000 osób, był Charles Lloyd Quartet. Dzisiaj widownię Montreux szacuje się na ponad 200,000 słuchaczy.

Marka tego festiwalu porównywana jest rangą do Newportu. Quincy Jones, który od 1990 roku dzielił z Nobsem obowiązki producenta, nazywa Montreux „Rolls-Royce’em festiwali jazzowych”.

Claude Nobs, nie zważając na krytykę środowiska jazzowego, poszerzył zakres stylistyczny swojego festiwalu, prezentując obok legend jazzu gwiazdy bluesa, rocka, muzyki soul. Występowali tu m.in. Aretha Franklin, Ray Charles, Bob Dylan, B.B. King, Eric Clapton, Stevie Wonder, Prince.

Jednym z najczęstszych gości był Miles Davis. Wszystkie jego koncerty z lat 1973 - 1991 zostały nagrane i wydane przez wytwórnię Columbia na 20-płytowym boksie „The Complete Miles Davis At Montreux”. Bodaj najsłynniejszym był ten ostatni w 1991 roku, kiedy na scenie Montreux Milesowi towarzyszyły Gil Evans Orchestra i George Gruntz Concert Jazz Band pod batutą Quincy’ego Jonesa. Oczywiście Claude Nobs osobiście zapowiadał ten historyczny koncert, i to on razem z Quincym Jonesem namówił Milesa do powrotu do muzyki z jego legendarnych dzieł orkiestrowych z lat 50.

„Funky Claude” uwieczniony został przez Deep Purple w piosence Smoke on the Water, zainspirowanej pożarem, jaki miał miejsce podczas koncertu Franka Zappy w 1971 roku. Nobs pomógł wtedy w ewakuacji publiczności z kasyna, które spłonęło doszczętnie, uratował życie grupie dzieci.

Do legendy przeszły ekskluzywne bankiety, jakie organizował w swoim domku letniskowym, z szampanem, wykwintnymi posiłkami, muzyką odtwarzaną na sprzęcie audio najwyższej jakości, z basenem i zapierającym dech widokiem na Alpy. W 2010 roku jednym z gości był Roman Polański, który kilka dni wcześniej opuścił areszt domowy i przybył na koncert swojej żony Emmanuelle Seigner.

Obowiązki dyrektora Montreux Jazz Festival przejął teraz Mathieu Jaton. Tegoroczna, czterdziesta siódma edycja festiwalu odbędzie się w dniach 5-20 lipca. Goodbye, Funky Claude! R.I.P.

Paweł Brodowski