James Mtume

Multiinstrumentalista i wokalista, zmarł 9 stycznia 2022 w South Orange, New Jersey.

Urodził się jako James Forman 3 stycznia 1946 r. w Filadelfii. Był synem słynnego saksofonisty Jimmy’ego Heatha, ale wychowywał go jego ojczym, mało znany pianista James „Hen Gates” Forman. W dzieciństwie uczył się grać na fortepianie i instrumentach perkusyjnych, świetnie pływał – występował nawet z sukcesami na zawodach pływackich. Podczas nauki na Pasadena City College dołączył do US Organization – radykalnej grupy walczącej o prawa Afroamerykanów, rywalizującej z Czarnymi Panterami. Wtedy też zmienił swoje nazwisko na Mtume – co w języku suahili oznacza „posłaniec”.

Na przełomie lat 60. i 70. nagrał i wydał dwa albumy „Kawaida” i „Alekebulan: Land Of The Blacks”, na których starał się przekazać idee pan-afrykańskiej tożsamości. W nagraniu tych płyt wzięli udział tacy muzycy jak Don Cherry, Herbie Hancock, Albert Heath (jego wujek), Leroy Jenkins, Gary Bartz, Stanley Cowell, Buster Williams czy Billy Hart.

Po przeprowadzce do Nowego Jorku Mtume współpracował z takimi artystami jak McCoy Tyner czy Freddie Hubbard, a wreszcie do swojego zespołu zaprosił go sam Miles Davis, z którym grał w latach 1971-1975. Jako perkusjonista zagrał m.in. na takich albumach Milesa jak „On The Corner” (1972), „Big Fun” (1974), „Get Up With It” (1974), „Dark Magus” (1974), „Pangaea” (1975) czy „Agharta” (1975).

W drugiej połowie lat 70. powołał do życia funkowo-soulową grupę Mtume, która cieszyła się sporą popularnością w latach 70. i 80., wydała pięć albumów i wylansowała kilka przebojów (m.in. Juicy Fruit czy You, Me and He). Nagrania Mtume do dziś są często samplowane przez twórców hip-hopowych.

Jako muzyk sesyjny współpracował z licznymi gwiazdami soulu, popu, rocka czy R’n’B. Zasłynął jako twórca piosenek dla takich wykonawców jak m.in. Phyllis Hyman, Roberta Flack, Donny Hathaway, R. Kelly, Mary J. Blige czy Teddy Pendergrass. Jako współtwórca i producent przeboju Stephanie Mills Never Knew Love Like This Before odebrał nagrodę Grammy w 1981 r.

W latach 1995-2013 współpracował z nowojorskimi rozgłośniami radiowymi prowadząc programy o polityczno-społecznym charakterze. Podróżował po całym świecie, także do takich krajów jak Kuba, Sudan, Libia czy Południowa Afryka. W Polsce chyba nigdy nie występował. Miał 76 lat.

Marek Romański