Jim Hall

Paweł Brodowski

Jeden z największych gitarzystów jazzowych zmarł 10 grudnia 2013 r. mając 83 lata. Jim Hall był stawiany w rzędzie, obok takich mistrzów, jak Charlie Christian, Django Reinhardt i Wes Montgomery, powszechnie podziwiany za subtelne podejście, pełne finezji improwizacje, wyczulenie na dynamikę i zaawansowaną harmonię.

Przyszedł na świat 4 grudnia 1930 roku w Buffalo, w stanie Nowy Jork. Wychowywał się w muzycznej rodzinie. Na gitarze zaczął grać mając 10 lat, trzy lata później już występował profesjonalnie. Ukończywszy Instytut Muzyki w Cleveland, w połowie lat 50. przeniósł się do Los Angeles, gdzie przez dwa lata grał w Kwintecie Chico Hamiltona – wtedy zaczął zdobywać respekt i uznanie. W roku 1957 wraz z Bobem Brookmeyerem został członkiem Jimmy Giuffre Three, zespołu trzech improwizujących jednocześnie instrumentów (klarnet, puzon, gitara), bez sekcji rytmicznej.

Na przełomie lat 50. i 60. grał w zespołach takich liderów jak Ben Webster (1959), Paul Desmond (1959 - 65), Ella Fitzgerald (1960) i Lee Konitz (1960 - 61). Koncertował z zespołami gwiazd pod szyldem Jazz At The Philharmonic. W roku 62 występował z Sonnym Rollinsem, z którym nagrał historyczne płyty „The Bridge” i „What’s New?” Z Billem Evansem zarejestrował płyty „Undercurrent” (1962) i „Intermodulation” (1966).

W 1962 roku założył wspólny kwartet z Artem Farmerem, następnie zaczął prowadzić własne tria – z Tommym Flanaganem i Ronem Carterem.

Przez wszystkie kolejne lata nieprzerwanie koncertował i nagrywał, współpracując z takimi muzykami, jak Itzhak Perlman, Andre Previn, Charlie Haden, Ornette Coleman, George Shearing, czy Joe Lovano. W 1987 z Michelem Petruccianim i Wayne’em Shorterem wydał płytę „Power Of Three”, w 1999 nagranie duetu „Jim Hall & Pat Metheny”, w 2008 podwójny album „Hemispheres” z Billem Frisellem, Scottem Colleyem i Joey’m Baronem. Jeden z jego ostatnich koncertów miał miejsce w Newport latem 2013 roku. Jim Hall zdobył wiele zaszczytnych nagród i tytułów – m.in. Jazzpar Prize 1998, Jazz Master 2014. Jako najlepszy gitarzysta piętnaście razy zdobywał pierwsze miejsce w ankietach krytyków „Down Beatu”, pięć razy w ankietach czytelników.

W Polsce wystąpił chyba tylko dwa razy – w 1997 z własnym triem w warszawskim Studiu Lutosławskiego i w 2002 w duecie z Charlie’m Hadenem na JVC Jazz Festival – Jazz Jamboree. Miał zagrać na wieczorze Ery Jazzu w Filharmonii Narodowej 12 kwietnia 2010, ale z powodu żałoby po katastrofie smoleńskiej koncert został odwołany.

Jim Hall starał się poszerzać możliwości gitary. Mówił kiedyś: „Chciałbym grać bardziej w stylu pianistycznym, w improwizacjach próbuję osiągnąć równowagę pomiędzy pojedynczymi liniami i akordami. Dużą wagę przywiązuję także do akompaniamentu, to specjalność pianistów, niewielu gitarzystów potrafi akompaniować”.

Cieszył się wielkim mirem pośród czołowych gitarzystów. Jeden z jego największych admiratorów Pat Metheny nie krył zachwytu: „Jim jest dla mnie ojcem nowoczesnej gitary jazzowej, to on wymyślił koncepcję, która pozwoliła gitarze funkcjonować w wielu różnych sytuacjach muzycznych. W pewnym sensie odkrył gitarę na nowo jako instrument jazzowy”.

Paweł Brodowski