Stanley Cowell

Amerykański pianista zmarł 17 grudnia 2020 roku. w Dover, Delaware. Miał 79 lat

Stanley Cowell urodził się 5 maja 1941 r. w Toledo w stanie Ohio. Jego pierwszym mistrzem i jednym z największych wzorów podczas całej kariery był Art Tatum (prywatnie przyjaciel rodziny). Po raz pierwszy usłyszał jego grę w wieku sześciu lat i wtedy zainteresował się jazzem. Po szkole podjął naukę w Oberlin College w Ohio, a następnie na University of Michigan. Podczas pobytu w college’u spotkał drugiego artystę, który wywarł przemożny wpływ na jego muzykę – Rolanda Kirka.

Cowell dysponował świetną techniką, był praw­dziwym wirtuozem, który w swojej pianistycznej maestrii szedł w ślady Tatuma. Jednocześnie był muzycznym erudytą i innowatorem, który podążał drogą eksperymentu, wkraczając na terytoria free jazzu, a nawet awangardowej elektroniki.

„Stanley wymyślił nowe drogi dla jazzowego fortepianu.Często jego dwie ręce brzmiały tak, jakby miał ich sześć.” – tak na wieść o jego śmierci napisał pianista Jason Moran.

Po okresie współpracy z Kirkiem Cowell grał z Marionem Brownem i Maxem Roachem. Od 1969 do 1973 był członkiem big bandu trębacza Charlesa Tollivera. Obaj muzycy zaprzyjaźnili się i często później współpracowali ze sobą. Cowell z Tolliverem założyli w 1971 wytwórnię Strata-East, która pozwalała na daleko idącą swobodę twórczą współpracującym z nią artystom. Dla Strata-East nagrywali tacy muzycy jak Gil Scott-Heron, Clifford Jordan, Pharoah Sanders, Billy Harper, Sonny Fortune czy John Hicks.

Stanley Cowell pozostawił ponad 30 autorskich albumów. Wśród towarzyszących mu muzyków byli m.in. Woody Shaw, Bobby Hutcherson, Reggie Workman, Joe Chambers, Stanley Clarke, Jimmy Heath, Buster Williams, Ed Blackwell czy Billy Higgins. Gościnnie Cowell zagrał na płytach takich gigantów jak Gary Bartz, Larry Coryell, Sonny Fortune, The Heath Brothers, Stan Getz, Johnny Griffin czy Art Pepper.

Był założycielem pionierskiej formacji Piano Choir (w 1972) oraz (w 1973) organizacji non-profit Collective Black Artists Inc., której celem było promowanie i rozwijanie muzyki afro-amerykańskiej. Pisał ambitne, inspirowane klasycznymi technikami kompozytorskimi utwory, jak Piano Concerto No 1 poświęcony Tatumowi. Współpracował z wielkimi aranżerami i kompozytorami związanymi z muzyką jazzową, jak Gil Evans czy Sy Oliver. Był także cenionym profesorem i edukatorem, wykładał na wielu amerykańskich uczelniach. W Polsce chyba nigdy nie występował.

Marek Romański