Zbigniew Jakubek

Mistrz instrumentów klawiszowych, aranżer i kompozytor, odszedł 1 maja 2023 roku.

Zbyszek Jakubek do ostatniej chwili miał szczególnego rodzaju dystans do życia, często żartując i rozbrajając wszelkie trudne sytuacje. Ci, którzy go znali, wiedzieli, że zawsze ma w zanadrzu garść anegdot na każdą okazję, trafnych i wprowadzających znakomitą atmosferę podczas koncertów, prób czy rozmów o życiu. Jego syn, Wojtek, wspominał: „Pogoda ducha, która go cechowała, zawsze wprowadzała do rodziny mnóstwo uśmiechu, szczęścia i akceptacji”. Z kolei Krzysztof Ścierański mówił o nim: „Zbyszek był najbardziej pogodnym polskim muzykiem jazzowym, pełnym dowcipu, tworzącym w zespole atmosferę akceptacji i śmiechu”.

Był nie tylko wyjątkowym pianistą, ale też kompozytorem, aranżerem i improwizatorem. Potrafił grać oszczędnie, mądrze, a gdy trzeba, to ogniście i mocno. Fascynujące były nocne rozmowy z nim – o problemach współczesnego świata i próbach jego naprawiania. Opowiadał, jak wiele dobra dla świata może zrobić muzyka. Zawsze serdeczny, skromny i pełen empatii. Swojego czasu Zbyszek został mianowany „prezesem związku transportowców własnego programu artystycznego”. Wymyślił tzw. Stałą Jaco – czyli obowiązujący przelicznik kosztu transportu zespołu: 50 zł za 100 km.

Prezes PSJ Mariusz Bogdanowicz wspomina: „Zapamiętam Zbyszka jako człowieka życzliwego i skorego do pomocy innym. Zawsze uśmiechnięty, przyjacielski, mówił mądre rzeczy o świecie. Byliśmy na jednym roku na studiach w Katowicach. Graliśmy wspólnie pierwsze koncerty, potem razem zdaliśmy dyplom, imprezowaliśmy, zawsze na wesoło. Po latach wspólnie tworzyliśmy kierunek Jazzu i Muzyki Estradowej na UMCS w Lublinie, gdzie Zbyszek wykładał fortepian i harmonię jazzową. Graliśmy też w reaktywowanym, energetycznym Heavy Metal Sextecie”.

Zbigniew Jakubek urodził się 18 kwietnia 1962 roku we Wrocławiu. Związany był przede wszystkim z Rzeszowem. W 1977 rozpoczął naukę w tamtejszym liceum muzycznym, w klasie klarnetu i fortepianu. Osiem lat późnej odebrał dyplom w dziedzinie kompozycji i aranżacji fortepianu na Wydziale Jazzu Akademii Muzycznej w Katowicach. Jego kariera muzyczna datuje się od 1983 roku, kiedy został pianistą w zespole New Coast, a następnie w Still Another Sextet, który zdobył Grand Prix na festiwalu Jazz Juniors 1984.

Walk Away: Bernard Maseli, Zbigniew Jakubek, Marek Błaszczyk, Krzysztof Zawadzki, Adam Wendt
fot. Andrzej Tyszko

Był członkiem-założycielem formacji Walk Away, którą utworzyli studenci katowickiej uczelni: Krzysztof Zawadzki, Adam Wendt, Bernard Maseli, Jakubek i Jacek Niedziela. Swój pierwszy sukces odnieśli zdobywając główną nagrodę na Jazzie nad Odrą w 1985. Rok później weszli do finału prestiżowego European Jazz Competition w Leverkusen, RFN. W 1987 nagrali swoją pierwszą płytę „Penelopa”, a później kolejne: „Walk Away”, „Magic Lady” (z Urszulą Dudziak), „Live”, „Saturation”, „F/X”, „Queen Of The Night Street”. Dużo koncertowali w Europie, w 1990 zagrali support przed koncertem Milesa Davisa w Niemczech. Walk Away wielokrotnie zwyciężało w ankiecie czytelników JAZZ FORUM jako najlepszy zespół jazzu elektrycznego. Kontynuowało działalność w zmieniającym się składzie (czasem bez Jakubka).

W drugiej połowie lat 80. Jakubek grał równolegle w innym sztandarowym zespole Young Power („Young Power” i „Nam hyo ho renge ko”). W 1993 wspólnie z wibrafonistą Bernardem Maselim założył duet Back In, poszerzony o indonezyjskiego mistrza instrumentów perkusyjnych Nippy Noyę.

Współpracował w różnych konfiguracjach z gwiazdami jazzu, jak Frank Gambale, Didier Lockwood, Susan Weinert, Steve Logan, Eric Marienthal, David Fiuczynski, Mino Cinelu, Bill Evans, Cindy Blackman, Carmine Appice, Dean Brown. Był niezwykle aktywny. Grał w takich orkiestrach jak Alex Band, Kukla Band czy w Big Bandzie Wiesława Pieregorólki. Był współzałożycielem kwartetu Ścierański, Jakubek, Napiórkowski, Dąbrówka, grał w zespole Ścierańskiego Colors, w grupie Eskaubei, prowadził własny Zbigniew Jakubek Quartet.

Znajdował czas na działalność pedagogiczną. Obronił doktorat, a następnie habilitację w Akademii Muzycznej im. K. Lipińskiego we Wrocławiu. Współdziałał przy organizowaniu kierunku Jazz i Muzyka Rozrywkowa na Wydziale Muzyki Uniwersytetu Rzeszowskiego, gdzie od 2003 był wykładowcą na stanowisku profesora nadzwyczajnego. Wykładał również na Wydziale Artystycznym UMCS w Lublinie.

Zbigniew Jakubek zmarł po długiej chorobie w wieku 61 lat. Jego odejście to wielka strata dla polskiego jazzu.

Piotr Rodowicz