Kaunas Jazz 2012

Marek Romański

Od lat festiwal Kaunas Jazz stara się wypełnić swoją koncertową ofertą niemal cały rok kalendarzowy. Służy temu m.in. jesienna edycja, która tym razem przypadała na 20-21 października 2012.

Pierwszy z koncertów miał miejsce w historycznym Pałacu Prezydenckim – pięknej, neobarokowej budowli zdobiącej początek ulicy Wileńskiej, która prowadzi do serca Starego Miasta. Nieczęsto mamy przyjemność posłuchać muzyków z Litwy, a szkoda, bo gra tam wiele nietuzinkowych osobowości. Do takich należą bohaterowie festiwalowego otwarcia – saksofonista Danielus Praspaliauskis i pianista Leonardas Bekša. Ten drugi tym razem posługiwał się syntezatorem, na którym uzyskiwał szeroką paletę brzmień.

Dominującą postacią w tym duecie jest Praspaliauskis – alcista o pięknym, dźwięcznym tonie i sporych umiejętnościach technicznych. Co jednak najważniejsze – posiada on umiejętność konstruowania niebanalnych i logicznie płynących improwizacji, czujnie też reaguje na pomysły melodyczne i brzmieniowe partnera. Ten ostatni proponował co chwilę zmianę nastrojów – od bluesa, bebopu, przez ECM-ową nostalgię po rythm ’n’ blues, jakiego nie powstydziłby się sam Ray Charles (na tę okazję oczywiście ustawił brzmienie organów Hammonda). Ciekawy, zróżnicowany koncert, na którym nie sposób było się nudzić.

Kolejny występ miał miejsce w dużym, profesjonalnie nagłośnionym klubie Combo. Ten wspaniale położony lokal (nad brzegiem Niemna, którego nurt można było obserwować przez przeszklone ściany) był już areną wielu koncertów wiosennej edycji Kaunas Jazz. Tym razem zagrali tam starzy znajomi The Northern Governors z Finlandii w składzie: Jorma Kalevi Louhivuori - tp, voc; Tuomo Prättälä - keys, voc, Osmo Ikonen - b, voc; Petteri Sariola - g, voc. Jyri Sariola - dr; Linda Fredriksson - as, ts, bs; Heikki Tuhkanen - tb. Finowie zaprezentowali firmową mieszankę ska, muzyki klubowej, fusion, rocka i funky. Gubernatorzy Północy to zgrana paczka znakomitych muzyków, którzy potrafią rozkręcić każdą imprezę, swoje dynamiczne i, nieraz mocno karkołomne, partie wykonują z polotem i sceniczną dezynwolturą. Nic zatem dziwnego, że litewska publiczność ich uwielbia.

Drugi dzień festiwalu rozpoczął się w kowieńskiej Filharmonii od oficjalnej prezentacji filmu „Kaunas Jazz 2012” autorstwa dziennikarza telewizyjnego Rytisa Zemkauskasa. Film opowiadał nie tylko o muzycznych wydarzeniach imprezy, ale także tworzył szeroką panoramę miasta, jego mieszkańców, pokazywał Kaunas Jazz od kuchni, śledził przygotowania do występów, a wreszcie prezentował opinie muzyków i krytyków.

Po pokazie filmowym scenę opanował hinduski perkusista, mistrz tabli, mag instrumentów perkusyjnych – Trilok Gurtu. Razem z nim na scenie pojawili się gitarzysta i wokalista Roland Cabezas oraz młody basista Jonathan Ihlenfeld Cuńado.

Muzykę tej formacji można w skrócie określić jako mocno zabarwione muzyką subkontynentu Indii fusion. Od początku było jasne, że lider będzie podczas tego występu „dzielił i rządził”. To on skupiał na sobie uwagę, decydował o kolejnych zwrotach muzycznej akcji. Jest niekwestionowanym mistrzem tabli. Potrafi na tym instrumencie wygrywać oszałamiające rytmiczną i melodyczną (tak, tak, to jeden z najbardziej melodycznych instrumentów perkusyjnych, zwykle długo i pieczołowicie strojony) inwencją solówki. Jest także niezłym perkusistą (choć tu akurat zbytnio się nie wyróżnia wśród innych wirtuozów zestawu perkusyjnego), ale prawdziwą maestrię pokazuje właśnie na tabli, a także tworząc impresjonistyczne obrazy dźwiękowe z użyciem licznych, niecodziennych, gadżetów.

Z pozostałych muzyków wyróżniał się gitarzysta – który potrafił idealnie odnaleźć się w klimacie muzyki karnatyckiej, cały czas pozostając sobą. Muzyka Triloka Gurtu byłaby dużo uboższa bez jego subtelnych, dźwięcznych pasaży, a także melodyjnych wokaliz, którymi również popisywał się podczas tego koncertu.

Rozpięta pomiędzy rozrywką, wirtuozerią i atmosferą wschodniego misterium propozycja tego zespołu spodobała się kowieńskiej publiczności, która wymogła na nim bis. Znajome dźwięki utworu Balah’to (wykonywanego kiedyś przez grupę Oregon z Trilokiem Gurtu w składzie) wywołały ogromny aplauz.

W ramach festiwalu Kaunas Jazz odbył się jeszcze 7 grudnia w wileńskiej Sali Kongresowej koncert Ala Di Meoli i jego World Sinfonii.

Marek Romański