Jazz Juniors 2010

Bogdan Chmura

Już po raz 34 odbył się w Krakowie Konkurs Młodych Zespołów Jazzowych Jazz Juniors. Przesłuchania i koncerty miały miejsce w klubie Rotunda i trwały od 2 do 4 grudnia 2010 r. Zmieniono regulamin konkursu; zrezygnowano z obowiązkowego prezentowania standardów, natomiast w programie musiała się znaleźć choćby jedna kompozycja zespołu. Organizatorzy podjęli tym samym próbę przełamania pewnej „skostniałej” konwencji z dominacją (i premiowaniem) muzyki mainstreamowej. Czy nowa formuła sprawdziła się?

DZIEŃ PIERWSZY
Pierwszego dnia wystąpiły: Freeway Quintet, Meagre Quartet, Sen Italiano (Włochy) i Jazzpospolita. Prezentacjom przysłuchiwało się Jury, w którym zasiedli wybitni polscy jazzmani, prezentujący różne opcje muzyczne: Adam Pierończyk (przewodniczący), Janusz Muniak, Vitold Rek, Marcin Wasilewski (w miejsce zapowiadanego Leszka Możdżera) oraz Piotr Wojtasik.

Po zakończeniu przesłuchań wystąpiło trio Levity, z gościem specjalnym, awangardowym trębaczem z Japonii Toshinorim Kondo. Muzycy wykonali program złożony z kompozycji zawartych na płycie „Chopin Shuffle”. Był to znakomity koncert, muzyka stanowiła intrygującą fuzję motywów chopinowskich, współczesnych trendów i jazzu (technika pracy nad „materiałem wyjściowym” przypominała nieco zabiegi Uriego Caine’a), odznaczała się wysokim stopniem zintegrowania różnych elementów, logiczną formą oraz intensywnością rytmiczną. Po trzech utworach do Levity dołączył Toshinori Kondo; jego elektryczna trąbka idealnie wtopiła się w brzmienie tria, generując raz łagodne i czyste, innym razem najbardziej orgiastyczne tony rodem z free.

DZIEŃ DRUGI
W sobotę odbyły się ostatnie przesłuchania, podczas których prezentowały się: Michał Wróblewski Trio, Jarek Bothur Quartet oraz A- Band Ensemble. O 20.30 na scenie pojawił się Adam Pierończyk, by odczytać protokół Jury. Wyróżnienia indywidualne otrzymali: saksofonista Piotr Szwec z grupy Freeway Quintet (aktualnie student Wydziału Jazzu Akademii Muzycznej we Wrocławiu) oraz trębacz Łukasz Wojtowicz z zespołu Meagre Quartet (uczeń Liceum Muzycznego w Poznaniu); miejsce trzecie przypadło wspomnianemu Meagre Quartet, drugie – formacji Freeway Quintet, natomiast pierwszą nagrodę przyznano ex aequo zespołom Michał Wróblewski Trio i Jarek Bothur Quartet.

Gwiazdą wieczoru było trio amerykańskiego pianisty Dana Tepfera. Występ w Krakowie był częścią trasy koncertowej, promującej najnowszy album artysty „Five Pedals Deep” (tytuł pochodzi od ilości pedałów, jakie mają w sumie fortepian i perkusja). Koncert rozpoczął się standardem Solar Davisa (którego nie ma na płycie), potem przyszła pora na autorskie utwory lidera, m.in. The Distance, I Was Wonderin’, All I Heard Was Nothing. Dla mnie nr 1 był motoryczny, polifonizujący Peal, Repeal, gdzie Dan zaprezentował fantastyczną technikę (niezależna praca obu rąk) i nieschematyczną formę. Entuzjazm wzbudziła gra perkusisty Teda Poora, nawiązującego nieco do ekspresyjnego stylu Joey’ego Barona. Publiczność, niestety niezbyt liczna, gorąco oklaskiwała artystów.

KONCERT LAUREATÓW
W sobotę (4.12) odbył się koncert laureatów. Wieczór rozpoczął – trochę poza kolejnością, bo muzycy... musieli zdążyć na pociąg – zdobywca II nagrody, zespół Freeway Quintet. Formacje tę tworzą: Piotr Szwec, saksofony; Krzysztof Kowalczyk, saksofony; Marcin Kużdowicz, gitara; Grzegorz Piasecki, kontrabas i Marcin Rat, perkusja. Muzycy, poza jednym, są studentami Wydziału Jazzu Akademii Muzycznej we Wrocławiu. Choć zespół ma w nazwie słowo „free”, gra muzykę wywodzącą się z tradycji, co nie znaczy, że stroni od „kontrolowanego” eksperymentu. Mocnym punktem formacji okazał się nagrodzony alcista i sopranista Piotr Szwec. Grupa wciąż poszukuje własnego języka i brzmienia; trochę szkoda, że muzycy nie wykorzystali potencjału dość nietypowego składu z dwoma saksofonami (baryton!) i gitarą.

Następnym laureatem (III nagroda) był Meagre Quartet, który zagrał (i zaśpiewał!) song o... grzybku przerażonym ludzką ekspansją. Ta młoda grupa, jako jedyna z nagrodzonych, zaproponowała własną wizję muzyki, odcinającą się od głównego nurtu. Zespół jest zorientowany na syntezę nowoczesnego jazzu (free) i alternatywnego rocka z elementami absurdalnego humoru. Duże brawa dla 18-letniego trębacza Łukasza Wojtowicza i bębniarza-wokalisty (rocznik 1993!) Szymona Gąsiorka.

W końcu przyszedł czas na laureatów pierwszej nagrody. Najpierw zagrało Trio pianisty Michała Wróblewskiego (z Marcinem Jadachem na basie i Grzegorzem Masłowskim na perkusji). Wróblewski jest absolwentem katowickiej Akademii Muzycznej, ma na koncie płytę nagraną w studiu Tokarnia. Posiada bardzo dobre przygotowanie techniczne, swobodnie operuje zaawansowaną harmonią i barwą.

Jako ostatni zagrał Kwartet tenorzysty Jarka Bothura (Jakub Płużek - fortepian; Max Mucha - kontrabas; Grzegorz Masłowski - perkusja). Zespół również ma już w dorobku własny album („Lilla Chezquiz” wydany przez JAZZ FORUM), jest laureatem m.in. I nagrody w Konkursie na Indywidualność Jazzową „Jazzu Nad Odrą” 2010. Kwartet Jarka Bothura kontynuuje solidną linię współczesnego jazzu akustycznego, odznacza się profesjonalnym warsztatem i wysokimi umiejętnościami wszystkich członków zespołu. Jednak ich muzyka wydała mi się dość chłodna, zdystansowana i zbyt „poprawna” stylistycznie. 

Słuchając kolejnych laureatów, zastanawiałem się, na ile Jazz Juniors ilustruje sytuację młodej sceny jazzowej oraz, jak sprawdziła się nowa formuła konkursu. Fakt, że główne nagrody otrzymały zespoły złożone ze studentów lub absolwentów Wydziałów Jazzowych AM grające jazz okolic środka, daje do myślenia i w jakimś stopniu podważa ideę otwarcia się konkursu na „nowe”. A może solidne wykształcenie i kreatywność wykluczają się wzajemnie?

Przykład Levity zaprzecza tej tezie; kilka lat temu ich udział w Jazz Juniors przeszedł bez echa, dziś, po sukcesach i nagraniu dwóch płyt, wystąpili tu w roli gwiazdy. Imprezę zakończył występ 10-osobowego bandu Trifonidis Free Orchestra, grającego mieszankę jazzu i muzyki klezmerskiej.

Bogdan Chmura

Artykuł opublikowany w JAZZ FORUM 1-2/2011