Krokus Jazz Festival 2012

Andrzej Patlewicz

Jedenasta edycja międzynarodowego Krokus Jazz Festival, który odbywał się w dn. 19 - 21 października ub.r. w Jeleniej Górze, miała zróżnicowany charakter.

Elegancja jazzowej trąbki

Festiwal zainaugurował polsko-amerykański Gary Guthman Quartet (lider - tp, Filip Wojciechowski - p, Paweł Pańta - p, Grzegorz Grzyb - dr). Muzycy zaprezentowali głównie materiał z ostatniej wspólnej płyty „Solar Eclipse” proponując na początek utwory lidera Behind Closed Doors, A Sea Apart i Medicine Man. W części środkowej koncertu Wojciechowski dał solowy popis gry na fortepianie wykonując Preludium J.S. Bacha. Lider grający na trąbce i flugelhornie z obu instrumentów wydobywał przepiękne dźwięki osadzone w estetyce Chucka Mangione.
Gary Guthman nie tylko zwrócił na siebie uwagę ekscytującą muzyką, ale również eleganckim stylem gry i nieskazitelnym tonem. Pozostali muzycy nie ustępowali mu na krok. Grzegorz Grzyb, znany z mocnego uderzenia, tym razem delikatnie i klimatycznie zaskakiwał swoją grą na perkusji. Na finał Guthman odłożył trąbkę, aby pojawić się w roli wokalisty-croonera. Jak powiedział, robi to rzadko, ale zaśpiewał słynny standard Vernona Duke’a I Can’t Get Started. Żeńska część publiczności była zachwycona.

Już podczas tego koncertu widać było, iż nastąpiła wśród jazzowej publiczności wyraźna zmiana warty. Znaczna jej część pojawiła się w festiwalowym klubie Kwadrat dopiero na wieczornym koncercie zespołu High Definition – w trzyosobowym składzie, bez Piotra Orzechowskiego (Mariusz Śliwa - ts, Alan Wykpisz - b, Patryk Dobosz - dr). Mimo braku pianisty muzycy stanęli na wysokości zadania. Ich własne, w pełni oryginalne kompozycje z pogranicza jazzu i muzyki współczesnej utrzymane były w zaskakującym tempie. Jako laureaci konkursu A.D. 2011 udowodnili, iż High Definition to w pełni ukształtowany zespół sięgający po najlepsze jazzowe wzorce.

Powiew Młodego Jazzu

Pod tym hasłem już od 11 lat odbywa się konkurs młodych zespołów jazzowych, a od kilku lat w międzynarodowej obsadzie. Do tegorocznej edycji zakwalifikowało się 16 zespołów, w tym cztery z Niemiec. Sobotnie przesłuchania konkursowe rozpoczęły się w południe. W Jury zasiadali: Krzysztof Sadowski, Piotr Rodowicz, Wojciech Staroniewicz, Zbigniew Lewandowski i Torsten Wiegel.

Jako pierwszy zaprezentował się wrocławski High Fly Quintet inspirujący się jazzem nowoczesnym, nie zapominając jednocześnie o nawiązywaniu do tradycji. Zgodnie z regulaminem wykonali trzy kompozycje, dwie autorstwa gitarzysty Aleksandra Manasterskiego oraz Wyntona Marsalisa Delfeayo’s Dilemma. Ekstrawagancką mieszankę dźwięków (p, viol, b, dr) zaproponowali muzycy z niemieckiej formacji Clemens Poetzsch & Slavicon. Z kolei niemieckie trio Lauer – Lammel – Bornstein wytworzyło innowacyjny klimat.

Pochodzący z Gdańska, fusionowy Unknown Quartet zaprezentował kompozycje pianisty Michała Ciesielskiego. Conjunction Trio grające w formule tria organowego á la Joey DeFrancesco wykonało kompozycje saksofonisty tenorowego Szymona Łukowskiego. U.S.G. Trio pokazało nowoczesne brzmienie utrzymane w stylistyce E.S.T. czy też tria Brada Mehldaua. Tomasz Jędrzejewski Quartet przedstawił zupełnie odmienne, nowoczesne podejście do standardów jazzowych (Lady Bird, Autumn Leaves). Ostatnim wykonawcą pierwszego dnia przesłuchań konkursowych był kwintet basistki Marzeny Cebulki.

Latynoskie brzmienia

Wieczorem czekały na jazzowych bywalców jeszcze dwa koncerty. Yvonne Sanchez to istny wulkan energii. Dzięki swym kubańskim korzeniom wokalistka znakomicie czuje się w klimacie samby i bossa novy. Posiada fantastyczny głos, z którym robi niemal wszystko. Z niebywałą lekkością zaśpiewała utwory z płyty „My Garden” utrzymanej w stylistyce ułatwionego jazzu i world music. W zespole wyróżniali się meksykański gitarzysta i wokalista Jonathan Ramirez Garcia (prywatnie partner życiowy wokalistki).

W klubie Kwadrat już rozgrzewał się zespół Sławka Dudara. Akustyczny kwartet (Dudar - as, Robert Jarmużek - p, Adam Kabaciński - bas, Wojciech Buliński - dr) zaprezentował pełen energii, porywający i jednocześnie nastrojowy, żywiołowy, ale momentami nostalgiczny jazz. Jam z udziałem konkursowiczów skończył się nad ranem.
 


Drugi dzień konkursowy

Na pierwszy ogień poszły dwa niemieckie tria z Drezna: Zur Schoenen Aussicht dociekliwie poszukujący własnego brzmienia, korzystający z różnych wpływów. Zaprezentowali połączenie kompozycji i improwizacji osadzonych w jazzowym kontekście. Scrootch to trójka wyjątkowych indywidualności doskonale czujących się w mainstreamie, ale też w nowoczesnym jazzie. Andrzej Józefów Trio z Gdańska połączyło w sobie różnorakie elementy jazzowej improwizacji z klasycyzującym brzmieniem. Trzy zaprezentowane kompozycje lidera-gitarzysty to indywidualne spojrzenie na współczesny jazz w innym kontekście. Agata Majewska Art Projekt pokazali się jako twórcy delikatnych, wpadających w ucho tematów, niejednoznaczne, emocjonalne teksty wokalistki, klimatyczne harmonie wprowadzały słuchaczy w specyficzny klimat. Przemek Walczak Quartet to kolejny reprezentant wrocławskiej Akademii Muzycznej. Lider-klarnecista zaproponował standard Sama Riversa Beatrice oraz dwie własne kompozycje. South Quartet z Bielska-Białej odnalazł się w formule kwartetu saksofonowego grając sprawdzone standardy (Blue Bossa, Footprints, Christening Blues).

Czesko-polski 4 Step ze Stepanką Balcarovą – to mieszanka nowoczesnego brzmienia. Czeska trębaczka z polską sekcją wykorzystuje z dużym rozmachem efekty dźwiękowe i całą paletę barw w swoich autorskich kompozycjach. Klamrą drugiego i ostatniego dnia przesłuchań konkursowych był występ Michał Kapczuk Tria – starych, ale jeszcze młodych wiekiem wyjadaczy. Kontrabasista Michał Kapczuk rozpoczął od Col¬trane’owskiego Central Park West, aby na koniec zagrać dwie własne kompozycje. Po tych fantastycznych dźwiękach z udziałem konkursowiczów Jury udało się na owocne obrady. Punktualnie o 20:00 ogłoszono werdykt, wręczono nagrody indywidualne i wyróżnienia, a statuetka „Złotego Krokusa” trafiła w ręce tria Michała Kapczuka.

Jazzowa uczta na finał

To właśnie kontrabas Kapczuka dzierżył w dłoniach Lars Danielsson, który pojawił się w towarzystwie zespołu Adama Bałdycha. To był bardzo dobry występ z doskonałymi, wirtuozerskimi solami Bałdycha na skrzypcach i nie mniej ciekawymi popisami pozostałych muzyków (Paweł Tomaszewski - p, Maciej Kociński - as, ss; Krzysztof Szmańda - dr). Nikt jak dotąd nie gra w taki sposób muzyki na skrzypcach i ta oryginalność z pewnością pomogła Adamowi w olbrzymiej popularności. Prezentowali materiał z najnowszej płyty „Imaginary Room”. Danielsson, którego gry nie trzeba zbytnio rekomendować, wzbudził emocje na widowni grając własną kompozycję Suffering. Koncert trwał niewiele ponad godzinę, z jednym bisem, podczas którego Bałdych i Danielsson wykonali w duecie wspólną kompozycję Million Miles Away.

Kulminacją ostatniego dnia festiwalu był klubowy koncert kontrabasisty Piotra Filipowicza Jackson Jazz Quintet z programem Michael Jackson na jazzowo, który przerodził się w nocne jam session trwające do białego rana. Tym samym polska część festiwalu zamknęła swoje podwoje do kolejnego roku, ale po stronie niemieckiej Krokus Jazz Festival trwał dalej w postaci tygodniowych warsztatów jazzowych w Bautzen oraz wspólnego występu warsztatowiczów i koncertu jednego z laureatów konkursu z ub. roku – niemieckiej formacji Mit 4 Spiel 5 ze świetną grą pianisty na organach Hammonda.

Festiwalowi towarzyszyła interesująca wystawa fotografii „Twarze Jazzu – ciąg dalszy” Marka Karewicza, którą osobiście otworzył autor podczas pierwszego dnia wernisażu. Portrety Wielkich Postaci Jazzu w Galerii „Korytarz” JCK można było oglądać do 8 listopada 2012 r.

Na program tegorocznego festiwalu sympatycy jazzu nie mogli narzekać, każdy znalazł coś dla siebie biorąc udział zarówno w wieczornych koncertach Gwiazd, jak i w klubie festiwalowym Kwad¬rat, w którym jazz powinien wybrzmiewać „na żywo” znacznie częściej.

*
XI Międzynarodowy Krokus Jazz Festiwal zrealizowany został przez Jeleniogórskie Centrum Kultury we współpracy z Socjokulturalnym Centrum Steinhaus w Bautzen w ramach trzyletniego polsko-niemieckiego projektu „Od fundamentów po szczyty” finansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Polska – Saksonia 2007- 2013, przy wsparciu Miasta Jelenia Góra.